O Prestige, era un petroleiro monocasco de 80.000 a 115.000 toneladas de carga, de rexistro grego que navegaba con bandeira de Bahamas.
O propietario do barco era a compañía Mare Shipping de Liberia, era explotado pola navieira grega Universe Maritime, e a carga era propiedade da compañía petroleira rusa Crown Resources, con sede en Suiza.
O buque construído en Xapón e botado ó mar o 1 de Marzal de 1976, tiña 243,5 metros de eslora, e 34,4 metros de manga.
Estaba rexistrado pola sociedade de clasificación estadounidense American Bureau of Shipping (ABS), e asegurado por The London Steamship Owner’s Mutual Insurance Association do Reino Unido.
O 1 de novembro do 2002, completou a súa carga en Letonia, e dirixiuse a Xibraltar seu porto de destino.
Día 13 de Novembro.
O 13 de novembro do 2002, o Prestige accidentouse fronte a Costa da Morte, no Noroeste de Galicia probablemente polo choque con un tronco a deriva ou un contenedor, varios barcos perderan parte da súa carga como consecuencia do temporal.
Aínda que a causa máis probable foi a fatiga dos materiais, pola idade do barco que produzo unha greta de 15 metros no costado de estribor, que afectou os tanques de carga.
Ese mesmo 13 de novembro a embarcación Salvamar Atlántico, que estaba recollendo troncos e contendores, caídos dos barcos durante o temporal, ordenáselle que vaia controlar unha gran mancha de fuel que ameazaba con entrar na Ría de Muros.
O Salvamar Atlántico deixou a carga de troncos e contenedores en Porto do Son, e acudiu a cumprir a misión que lle fora asignada.
O día 13 o barco comeza a escorar rapidamente, entre 25 e 40º en tan só dez minutos, ao mesmo tempo o fuel comezaba a saír polas escotillas de cuberta.
El capitán Apostollos Mangouras, consciente do perigo de afundimento, solícita as 15:15 horas, axuda os servizos de rescate españois, para refuxiarse nun porto.
As condicións climatolóxicas imperantes eran dun forte temporal, con ventos de 63 e 74 quilómetros por hora, con rachas de ata 90 quilómetros, e ondas de entre 6 e 8 metros de altura. O barco atopábase a 42º 54´N e 9º 5´W, a 28 millas do cabo Fisterra.
Cando o Centro de Salvamento de Fisterra, recibe a mensaxe de "Mayday" que emite o barco, éste pon en marcha o operativo de rescate, dándose a alerta ao helicóptero Helimer Galicia, do Ministerio de Fomento, e o Pesca I do Servizo de Gardacostas de Galicia, co obxectivo de evacuar a tripulación. Ordena tamén partir ó remolcador Ría de Vigo, fletado por Salvamento Maritimo.
Pouco despois das seis da tarde, 24 tripulantes xa están a salvo a bordo de dous helicópteros, son trasladados a Vigo e a A Coruña.
Só permanecen no barco o capitán, o primeiro oficial e o xefe de máquinas.
As 18:30 horas o remolcador Ría de Vigo chega xunto ao Prestige, mais pasan as horas sen que dean comezo os traballos de salvamento.
Segundo a prensa internacional o valor dun buque de esas características era duns 22 millóns de dólares, aínda que un barco de 26 anos estaría valorado en 4 ou 5 millóns de dólares, a carga podería custar 10 millóns, o que implicaría unha recompensa millonaria para quen realice o rescate.
Por este motivo, o capitán decide atrasar o remolcado ata recibir instrucións dos armadores de Atenas. Ao final o acordo alcanzado establecía o pago do 30% do valor do buque e da carga si o rescate tiña éxito, se cubrirían os gastos si o barco afundira. Ata que se alcanza un acordo as 21 horas, o capitán non admite ser remolcado.
Día 14 de Novembro.
O día 14 amañeceu o barco a 4 millas da costa. O accidente, e a previsible catástrofe ecolóxica, xa estaban sobre a mesa do Goberno Rexional e Estatal, sen que ningún dos dous soubese que facer co barco. Os armadores propoñen entón transvasar o carburante a outro buque o levar o Prestige ao Porto de A Coruña, para un verquido do fuel controlado no Porto, pero Capitanía Marítima de A Coruña, tras consultalo con un técnico da Marina Mercante désecha esas posibilidades polo grave prexuizo económico que suporía manter pechado o Porto de A Coruña.
As autoridades, nembargantes, só propuxeron como solución, alonxar o buque da costa para evitar que quedase varado nela.
Foi entón cando o Conselleiro de Pesca, Enrique López Veiga, insiste en que: "Hay que sacar ese barco de ahí de una puta vez".
Posteriormente soupose que o Ministro de Fomento, Francisco Álvarez Cascos, só solicitou informes técnicos cinco días despois do accidente, cuando xa se tomara a decisión de abandonar o barco, decisión que tomou polo tanto baseándose en opinións de altos funcionarios, pero non técnicos.
Copiado literalmente de internet:
A las 10:20, el director general de la Marina Mercante, José Luis López Sors, ordena que el barco se aleje de la costa en lo que se cree que fue una orden directa del ministro Álvarez-Cascos. Sin embargo, se sospechó que el capitán Mangouras se negó a poner los motores en marcha para así ser remolcado a algún puerto de refugio, ya que el Prestige no encendió los propulsores. En ese momento se decidió enviar a Serafín Díaz Regueiro, de la Capitanía Marítima, a que se hiciera cargo del barco, ordenara arrancar motores y alejara el buque de la costa dirigiéndolo hacia el Noroeste (330º), creyendo así que se evitaría el daño del vertido; otra razón de la presencia de este técnico a bordo del Prestige era confirmar las informaciones que se estaban recibiendo sobre la verdadera situación en la que se encontraba el barco. A las 11 de la mañana, un helicóptero aterrizó en la cubierta del Prestige con cinco marineros de los que fueron evacuados la tarde anterior.
Tras vencer las reticencias del capitán, pues la versión oficial siempre insistió en la resistencia de Mangouras ante las maniobras de rescate ordenadas por las autoridades españolas, se consiguió que arrancasen los motores —a las 15:30 horas— y se aseguró que el barco comenzara a navegar mar adentro, a unos 6 nudos y, aparentemente, sin problemas; «Yo no noté vibraciones en el barco, ni en la cubierta ni nada que pudiese hacer indicar que el barco fuera en malas condiciones. Es más, la puesta en marcha corrigió en tres o cuatro grados la escora, por lo que íbamos navegando a cuatro o cinco grados de escora» declaró luego Díaz Regueiro. Éste abandonó el barco a las 19:30 horas, cuando ya estaba a 25 millas al noroeste de Cabo Vilano y avanzando a velocidad constante, escoltado por cinco buques de Salvamento Marítimo y la fragata Cataluña, que llegó a la zona a primera hora de la mañana— para asegurarse de que se mantuviera a una distancia mínima de la costa de 61 millas; a las doce de la noche ya se encontraba a 65 millas. De regreso a A Coruña, Díaz Regueiro informó de los hechos al gabinete de crisis creado en la Delegación del Gobierno y dirigido por Arsenio Fernández de Mesa, quien declaró «Sale muy poquito combustible, un reguerito de fuel que se apaga y vuelve a salir en forma de bola, un manchón...» a la vez que insistió en la nula colaboración del capitán Mangouras en las labores de rescate.
En una de las grabaciones que salieron a la luz después entre el ministerio de Fomento y la Subdelegación de Gobierno en Galicia, el 14 de noviembre a las 18:53 horas se comenta:
- ¿El barco va muy lejos?
- - Fomento
- Huy, ya está, Madre de Dios, estará a treinta y tantas millas.
- - Subdelegado
- ¿Treinta y tantas?
- - Fomento
- No, como siga así, este llega a Groenlandia.
- - Subdelegado
- Bueno, pues que llegue allá.
- - Fomento
- Sí, joder.
- - Subdelegado
- Vale, muy bien.
- Subdelegado de Gobierno (A Coruña)
Venres 15 de Novembro.
Paralelamente os armadores contratan os servizos dunha empresa de salvamento holandesa, Smit Salvage, de recoñecido prestixio no mar, polo que o Capitán Mangouras esperaba que os técnicos da empresa chegaran a facerse cargo do barco.Así, durante a madrugada do día 14 ao 15 chega o capitán holandés Wytse Huismans xunto cos seus técnicos.
Comunicóuselle ás remolcadores que tiñan "problemas a bordo", sen especificar cales, e se cambia o rumbo cara o Sur oeste (160º) as 4:00 horas ordenase paralos motores. Sen que estea confirmado, semella que tanto Francia como o Reino Unido opuxéronse a que se mantivese rumbo Norte, polas mesmas razóns polas que Portugal se opon dous días despois a que o Prestige navegase cara o Sur.
En calquera caso, os técnicos que seguen o accidente xa contemplaban unha probabilidade alta de que o casco rompera en cuestión de poucos días. Cos motores parados, só queda a posibilidade de remolcar o buque. Pero a última hora da tarde del venres 15 só o remolcador Ría de Vigo atópase en condicións de facelo, pois o Sertosa 32 averiouse e o remolcador asturiano Alonso de Chaves non conseguiu amarrar o cabo do remolque.
De feito, os traballos de remolcado non avanzaban e o barco atopábase practicamente a mesma distancia da costa que o día anterior, 62 millas. Esa mesma tarde trasladáronse a terra cinco dos tripulantes e o capitán pediu a evacuación, que se levou a cabo as 18 horas no helicóptero Helimer Cantábrico.
Sábado 16 de novembro.
Durante o sábado 16 o barco seguiu sendo remolcado con rumbo Sur a unha velocidade de 1.5 nudos. Na madrugada, o remolcador Ría de Vigo advirtiu sobre o perigo que supoñía o buque: "Esto se parte en cualquier momento"; polo que ordenase ó remolcador Alonso de Chaves que amarre a parte de popa e, así, se ocorre tal cousa, as dúas metades estarán remolcadas. Co barco a esa distancia e sendo remolcado cara o Sur, as autoridades semellan tranquilizarse e incluso chegan a declarar que: "El problema ha entrado en vías de solución, lo que estuvo a punto de provocar un nuevo Erika, pero se ha evitado", mais o certo é que o Prestige ía deixando un rastro de fueloil, e a primeira marea negra chega as praias entre Fisterra e Touriñan.
Domingo día 17 de Novembro.
O domingo 17, o Conselleiro de Pesca Enrique López Veiga intentou tranquilizar a poboación: "No se trata de una marea negra, sólo de un vertido de fuel", mais prohíbe a pesca entre Mera e Fisterra.
O Ministerio de Fomento trae máis barreiras anticontaminantes, ata un total de 18 quilómetros sumando as que se levaran o día 14, mais resultan ineficaces pois a forte ondaxe fai que o fuel supere las barreiras con facilidade, nalgúns casos, o temporal as rompe ao pouco de ser instaladas.
"La rápida actuación de las autoridades españolas ha evitado una verdadera catástrofe pesquera y ecológica»
O Ministro de Defensa Federico Trillo, proponlle a Mariano Rajoy, Vicepresidente do Goberno, bombardear o Prestige, posibilidade que descartouse polas características do fuel, súa viscosidade non aseguraba que ardera.
O ínclito , Paco Vázquez alcalde de A Coruña entre 1983 y 2006, reconoció que él también recomendó esta 'solución': "Una propuesta que hice yo en un primer momento, que se cañoneara el 'Prestige' para incendiar la carga y que no produjera la contaminación".
En Portugal recelan co itinerario cara o sur que seguía o barco, polo que puxeron a vixiar as súas augas a corbeta Joao Coutinho e un avión da Armada.
Sábese que os armadores do Prestige, seguían a procura dun porto refuxio en Portugal ou África.
Luns día 18 de Novembro.
O luns día 18 chega a zona o remolcador chino De Da, contratado pola empresa Smit Salvage, subtitúe ao Ría de Vigo, o Prestige segue rumbo Sur, a 3 nudos, xirando cara ó Oeste ante a insistencia da fragata Joao Coutinho de que evite augas portuguesas.
O Goberno Central constitúe un gabinete de creses interministerial, no que participan 11 ministerios, baixo a dirección de Mariano Rajoy, como Vicepresidente.
No Goberno da Xunta, anúnciase a inmediata concesión de axudas aos afectados, que se aprobarán antes do mes de Nadal dese ano.
"Este Nadal ninguén quedará sen turrón". Enrique López Veiga. "La Xunta va a dar a las 4000 familias afectadas el turrón y si luego puede venir el mazapán por parte del Gobierno central y de la UE, mejor" Enrique López Veiga. Martes día 19 de Novembro. Finalmente as 8 da maña do Martes 19 de Novembro, o Prestige pártese en dous a cortante, entre os picos de dúas ondas, como unha gran viga mal calculada. A popa afundiuse as 11.45 horas da maña, e a proa as 16.18 horas da tarde, despoís dun tortuoso percorrido de 243 millas, 437 quilómetros, a 130 millas de Fisterra, 234 quilómetros, a altura das Illas Cíes. A marea negra xa afectaba a 300 quilómetros de costa.
Hoxe en día, a popa atópase a 3545 metros de fondura e a proa a 3820 metros, fondura suficiente para que a maioría dos fueles solidifiquen, eso tamén debeuno pensar Don Mariano Rajoy, cando afirmou: "sólo salen unos finos hilillos con apariencia de plastilina", e non sería porque non o avisaron; o Centro Francés de Hidrocarburos,comunícalle: "que ese tipo de fuel no solidifica en esas condiciones de presión y temperatura". Menos mal que unha marea de roxos, perros flauta, mozos e veteranos idealistas, límpamos a merda que unha morea de inútiles e ineptos espallaron ao largo da Costa Galega.
As e aos que axudaron a limpar o chaP.Pote.