Comer máis aló da vista
Por Natalia Puga & Cristina Saiz
Converter o prato nun reloxo. O recurso resulta descoñecido para a maioría da poboación, pero é moi socorrido entre persoas con cegueira ou discapacidade visual grave. Consiste en distribuír os alimentos polo prato de tal forma que cada un estea no lugar que ocuparían os números que marcan as horas. Para explicalo de forma gráfica: ás 12 está situada unha tosta; ás 4 colocamos a filloa; e ás oito, a empanadilla.
É un exemplo real que se viviu este venres no comedor do CIFP Carlos Oroza de Pontevedra e, con esta distribución, e facéndolla saber aos comensais, o persoal de mesa logrou que puidesen degustar o menú con maior facilidade.
A situación viviuse con motivo dunha cita que xa empeza a ser obrigada no centro, a xornada final dunha actividade formativa realizada entre o Centro de Recursos Educativos da ONCE en Pontevedra e o Carlos Oroza. Ambas as institucións educativas colaboran para que persoal da ONCE forme a alumnado do Carlos Oroza en como prestar atención nun restaurante a unha persoa con discapacidade visual e, como colofón, faise unha xornada práctica, o 'Menú dos Sentidos'.
Para probar os coñecementos adquiridos polo alumnado realizouse unha comida para 56 persoas, das que 21 eran afiliados da ONCE con cegueira ou discapacidade visual grave e o resto, comensais videntes que, para compartir a experiencia cos seus compañeiros, cubriron a visión con antefaces. Non todos os comensais videntes aguantaron toda a comida cos ollos tapados, senón que algúns se renderon e destapáronos ao pouco tempo de empezar, pero os que si seguiron a idea aseguraron que a experiencia resultou enriquecedora.
Aínda que haxa persoas que se deixan levar tanto polos impulsos visuais que fan o que coloquialmente se coñece como comer cos ollos, na xornada deste venres os comensais descubriron que se pode gozar unha comida de forma satisfactoria co resto de sentidos. "Todo se siente diferente", escoitábase entre as mesas dos videntes.
Antía, Susana e Tamara si se puxeron o anteface, aínda que recoñeceron que sentían "un poco inseguras" ao non saber que tiñan diante ou quen se lles podía achegar polos lados ou detrás da mesa. Elixiron asistir á comida pola experiencia e sabían que habería momentos complicados, como o de tomar sopa, pero outros os sorprenderon, como o xesto de querer beber e non atopar o vaso ou o feito de que o resto de sentidos percíbense distintos cando non tes vista. Por exemplo, "cuesta más escuchar con los ojos cerrados".
A experiencia viviuse desde o principio. Os alumnos encargáronse da recepción e atención dos asistentes e acompañáronos ata os seus meses. Unha vez alí, tocou demostrar os coñecementos. Baixo a supervisión da profesora Tina Vázquez, do departamento de Servizos, foron presentando o menú con pequenos xestos que supoñen unha diferenza para as persoas con dificultades visuais. Por exemplo, tocarlles o home en canto chegan ao seu lado para presentarlle o menú ou axudarlles a levar a man ata a copa de viño ou o vaso de auga.
O momento para comer era a proba de lume. O menú elaborado previamente para resultar fácil para o consumo de persoas cegas estaba escrito en braille grazas ao asesoramento do CRE e incluíu un aperitivo a base de tostas de escalivada, filloas recheas de mexillón de Galicia e empanadillas de carne de porco celta. Como entrada, houbo unha crema fina de chícharos con labras triscantes de xamón, o prato principal foi Suprema de salmón con salsa de albariño e, de sobremesa, semifrío de chocolate branco. Café de comercio xusto e infusións de herbas aromáticas frescas recollidas na horta Oroza completaron a carta, elaborada baixo a coordinación do profesor Ricardo Fernández.
Segundo explicou Tina Vázquez, os 15 alumnos adaptaron toda a contorna aos comensais. Así, por exemplo, retiráronse todos os elementos de decoración da mesa, optouse por pratos redondos para que resultase máis sinxelo manexalos, elixíronse as cores branca e negra (para o gardamanteis) para facilitar a experiencia das persoas con discapacidade visual grave, para as que resulta máis sinxelo, desta forma, adiviñar onde está o prato.
Tamén a forma na que se serve a comida está adaptada. Así, ademais da disposición dos aperitivos como un reloxo, elixíronse preparacións de pequeno tamaño para que non fose necesario usar o coitelo e serviuse o salmón sen espiñas nin pel.
Esta circunstancia é unha das aplaudidas polo director do CRE de Pontevedra, José Ángel Abraldes, presente entre os comensais e que aplaude esta iniciativa que levan anos realizando porque prepara aos futuros traballadores da hostalería para atender nun restaurante a persoas con dificultades visuais.
"A una persona con discapacidad visual se le atiende igual, con dos dos o tres adaptaciones", explica Abraldes, que aplaude que o sistema do reloxo no prato "es un recurso muy fácil y sencillo que a las personas ciegas nos orienta bien" e que o menú sempre está moi rico e adaptado para que lles resulte sinxelo.
Relacionadas:
-
Voda falsa, práctica protocolaria moi real
Por Roberto Alonso Pereira |
-
'Xantar quilómetro cero' no Carlos Oroza para degustar a súa horta e produtos de proximidade
Por Redacción |
-
Un paseo gastronómico pola Boa Vila en 51 bocados
Por Oskar Viéitez |
-
Fish and Chips con sabor a Galicia
Por Natalia Puga & Mónica Patxot |
-
Coñecidas personalidades pontevedresas aprenden a non comer cos ollos
Por Mónica Patxot & Redacción |
-
Pontevedra: unha experiencia sensorial máis alá da vista
Por Mónica Patxot & Natalia Puga |