Pedro J. Peón Estévez
O extranho caso da Santa Companha
En Ribadela estaban a pasar cousas raras. Cousas máis propias do ultramundo que deste tan material e rutineiro que pisamos a diario. Daquela, xa descantiá !, a policía municipal excusábase alegando que tinhan xa moito trabalho del senhor e que de ningún xeito podían ocuparse. A Garda Civil dicía que aquela zona non era da sua competencia e o Seprona dicía que tampouco, a non ser que fora Rede Natura 2.000. A Nacional, que iso era cousa da Igrexa e que o único que lhes podia valer era un exorcista. O caso era que a Santa Companha andaba tódalas noites da ribeira ó Camposanto e viceversa sen que ninguén lho impedise. Foi o cura quen lhe deu as queixas ó alcalde e foi este o que contratou, vía telefónica, ó senhor Gumersindo Corredoira, para tentar arranxar o asunto.
- Feo asunto -rosmou por debaixo do bigode- Mira que tenho apanhado ben de malfitores e nunca me acovardei, pero isto…Oes, e non é que eu crea en nada diso pero…queiras que non, algo hai. Venha Gumersindo! -autoanimándose- Quen dixo medo…?!
Na manhá seguinte ergueuse cedo, almorzou, lavou os morros, peiteouse, chantou a gorra, pilhou o bastón e botou pola porta para fóra. Na eira xa andaba Ermitas atendendo as churras.
- Ou ! Onde vai o "senhor" tan " perché"? -mofouse ela.
- A Ribadela, a mirar un asunto.
- Que asunto…se pode saberse ?
- A xunto a Santa Companha -contestou Sindo con fastío.
- Vaia hó, se non queres dicilo, non o digas logo -e alzando a voz, engadiu:-Se non vés comer avisa…oíches ? -o home fíxose o xordo e nin se virou- E non andes moito "en Ribadela", mira que axinha abafas ! -remachou ela con sorna. O Sindo, nin caso. Cando agardaba polo bus baixo a marquesinha, sacou o móbil do peto e fixo unha chamada.
- Lito, onde andas ? De patrulha ? Pois dentro dunha hora quérote en Ribadela. Levas a "pipa" encima ? Unha hora Lito, entendiches ?…e coa "pipa", venha.
Subiu no autocarro de linha que paraba aquí e alá nos lugares da contorna e apeouse en Ribadela. A parroquia componhíase de dous núcleos: Ribeirela na costa, pequena e marinheira, onde había un peirao pequeneiro e unhas poucas casinhas, unha delas a taberna e xente, pouca. Alí só quedaban pouco máis que catro velhos marinheiros, todos metidos nun bote. Logo estaba Ribadela; máis no interior e no alto era, por así dicilo, a capital parroquial. Nela ubicábase a igrexa mailo cemiterio, dúas tascas, un local grande que antes fora baile e antes, cine e arestora armacén de quincalhadas varias. E pouco máis; algunhas casas, unha escola que xa non era tal e pouca xente. Os máis xa había tempo que liscaran para a capital. Ali só quedaban pouco máis que catro velhos enxoitos quecendo ó sol. Entrou nunha baiúca e pediu un vinho.
-Un vinho pero para un municipal, ou sexa; do bo, do de arrente a parede. Mire unha cousa; úlo o cura ?
-Hálhe estar na reitoral a escribir, porque o noso cura élhe moi estudiado que escribe no xornal e todo, sabe ?
- Non me diga…! -exclamou Sindo finxindo sorpresa.
- Pode agardalo aquí que non ha tardar moito en vir tomar un neto…velo ?; aí tá…Buenos días don Eliiiías…- saúdou, mexamorninhas, a taberneira cun sorriso tan amplo como artificial.
-Bos días tenhamos todos. Dorinda; o de sempre. -a mulher serviulhe un vinho ó tempo que lhe falaba.
-Este senhor pregunta por vostede…
Gumersindo presentouse sacando a boina ó tempo que estreitaba a man do páter, un home duns cincuenta anos de xovial aspecto.
- Gumersindo Corredoira, detective privado. Venho de parte do alcalde para ver o da Santa Companha…-Sindo interrompeu a frase po mor dun forte estrondo. O xerro que sostinha Dorinda escorreulhe da man e esnaquizouse contra o chan.
Na casa reitoral, cura e investigador sentaban fronte por fronte ante unha mesa estrada de papeis. Sobre ela, o sacerdote tecleaba nun ordeador portátil, que virou 180 graos para amosarlhe a pantalha a Sindo.
- Velaí as datas e horas en que foi vista a suposta comitiva - explicou.
- Si, e todos en fin de semana, que raro ! Con tal cantidade de avistamentos, coido que o de "suposta" deixa de selo -apuntou Sindo.
- Non me diga que acredita vostede en tales supersticións…
- Tampouco cre vostede pero bo medo que lhe ten.
- Quen ?, eu ? - atalhou o cura con finxido anoxo.
- Pois daquela non vexo porque me chaman a min…melhor deixémola cousa así. Escoite: como queira que estamos empatados en cuestión de crenzas e suponhendo que me vou enfrontar con algo sobrenatural, non estaría demais que me emprestara algunha das suas armas secretas como, por exemplo, un frasquinho de auga bendicida e un crucifixo, non vaia selo caralho de que sexan vampiros…Eu tampouco creo pero…por se acaso. Venha, convídoo no bar…Pero imos ó outro porque á Dorinda pódelhe dar un vaído a plomo.
- Tamén só a vostede se lhe ocorre mencionar o da Companha diante dela co medo que lhe ten a xente por aquí. A xente non fala doutra cousa. Disque van e venhen do mar ó camposanto facendo soar chocas e cadeas e entoando lóbregos cánticos. Todo quisque se pecha na casa e ninguén se asoma. Nin siquera os gardas. Debería ter máis coidado cando fala disto -reprochoulhe o cura.
- Foi sen me decatar. Non se preocupe, non se vai repetir xefe. É unha mágoa porque a Dorinda ten un vinhazo.
- Iso si -ratificou o crego- Arde nun candil.
Cando ían polo segundo vaso na dun tal Servando, un carro da policía freou en seco diante a tasca. Dalí a pouco entraron dous axentes locais. O máis grande vinha diante e voceou:
- Ola tío, xa estou aquí. -Traía un perenne sorriso alaulado.
- Fala baixo ! Ninguén ten por que saber que es meu sobrinho…trouxéchela pipa?
- Trouxen pero descargada -dixo Lito sen deixar de sorrir.
- Vale, pois trae para acá e líscate xá -ordeoulhe Sindo.
- E logo non podemos tomar uns vinhos, ou ? -preguntou o mozo.
- Diso nadinha que estás de servizo ! Ou non conhécelo regolamento ? Mira que se te cachan chispo lárgante á rua, co trabalho que pasei para meterche enchufe na policía local ! -berrou Sindo metendo a pistola no peto.
- E onde vou eu sen pipa ? -lamentouse o rapaz.
- Melhor é así. Abóndache coa cartucheira que ti, co bruto que es, aínda vas facer unha desgraza calquera día ! -recriminoulhe o tío.
Cando os gardas se foron, Sindo amanhou a pistola no peto e púxose en pé, apurou o vinho e despediuse do padre.—Alédome de telo conhecido xefe. Por hoxe xa non me queda máis que facer. Manhá é sábado, non?, pois alá pola noitinha volverei. Espero que os espíritos tenhan a ben presentarse. Deica logo.
Aquela noite, Sindo encrequenouse tras dunha matogueira fronte ó cancelo do cemiterio e agardou aconteceres. A noite era dun negror absoluto, nin asomo de lúa, soamente, alá no alto, Xúpiter facía o que podía por alumear, que era tanto como nada. Cando os seus olhos se habituaron á escuridade, atopou unha pedra na que sentar pois xa o seu lombo comezaba a resentirse. Pasara unha media hora cando comezou a sentir ó lonxe, bruído de chocas ,cadeas e luctuosos cánticos que ían medrando de vagarinho. Por unha revolta da estrada viu aparecer unha pantasmal comitiva. Conforme se lhe achegaban, tivo a impresión de que algúns cuscubinhaban…sería posible que foran ánimas laretas ? No outro barrio tamén lhe daban ó chisme e o dixomedíxome ? Algúns portaban cadaleitos e foron pasando polo portal ata pechárense no local das autopsias. Gumersindo entrou tamén, avanzou por entre as tumbas e agochouse tras dun panteón. Desde alí fitaba a porta do devandito caseto, non tardando moito en ver as pantasmas sair por ela portando cadaleitos. Cando a ultima pantasma saiu e pechou, Sindo agardou uns minutos e cando estimou que xa estarían lonxe, entrou no chabolo tras manipular a fechadura. Sobre a mesa das diseccións habia un ataúde aberto e baleiro. A Sindo asaltouno unha das suas brilhantes ideas. Agocharíase dentro do féretro e sorprendería as pantasmas tan pronto estiveran todas dentro. Ó cabo de, aproximadamente, unha hora comezaron a entrar transportando catro ataúdes, que amorearon no chan. Parecían moi divertidos da meneira que falaban e gargalhaban. De súpeto, abriuse a tampa do cadaleito que descansaba sobre a mesa e xurdiu del Gumersindo que sentou, estarricou os brazos e boquexou de boa gana cos olhos moi pechos. Os "espíritos" rodeábano múos de espanto. Cando abriu os olhos, Sindo emitiu un berro de pánico. Os outros tamén berraron estupefactos coidando que era un resucitado e correron a agocharse nun cuartucho anexo. Sindo saltou do cadaleito e parapetouse tras da mesa. As pantasmas ouleaban sen acougo desde o cuartinho. Sindo sacou a frasqueta de auga bendicida, sacoulhe a tampa e mandoulhe unhas salpicaduras pola porta para dentro. Oiúse unha gargalhada colectiva por parte dos "espíritos" ameazando a Sindo con berros e frases asustadoras e comezando a sair cos brazos extendidos cara a el. Vendo as cousas mal, Sindo sacou o crucifixo do peto e enfrentoulho berrando:
-Vade retro Satanás, vade retro !! -os outros estoupaban co riso embaixo das sabas…pero, de súpeto, calaron. Na man dereita de Sindo había unha pistola automática- A ver nenos, fóra carapuchas ! -ordeou. Todos foron descubrindo a cabeza.
- Vaia, pero ti non es o neto de Rosalía ?…e ti élo meu sobrinho, filho da minha irmá Sara..e a ti tamén te conhezo…A ver: quen é o que fai de xefe ? -un deles adiantouse e dixo:
- Eu son, senhor Corredoira,..e…isto non é o que parece…
- Non, -atalhou Sindo- isto é contrabando…de droga.
- Diso nada, senhor corredoira, nós só andamos có tabaco -contestou o xefe.
- Xa o sei. Colhe un cartón que vos quedou endentro dese ataúde e que usei de almofada. E funcionou ben porque quedei a durmir coma un bendito. Moi inxenioso iso de facerse pasar pola Companha e transportar os cartóns do rubio batea dentro de féretros, moi agudo…"van e venhen do mar ó cemiterio e ninguén ousa mirar"…brilhante idea.
- E agora que ? -dixo un- vainos denunciar ?
- Sodes aínda moi novos para arruinarvos a vida no cárcere. Tedes unha oportunidade, (e so unha!) de deixar isto e ser xente de ben, sempre que me prometades que se acabou. Esta xente quere vivir en paz sen medos nin sobresaltos. Estamos de acordo ?
- Así será, senhor Corredoira, moitas grazas.
A Santa Companha non volveu incordiar en Ribadela nunca máis.
O concelho correu cos emolumentos de Corredoira que celebrou a resolución do caso tomando uns netos co cura na de Dorinda pasados quince días.
- E como resolveu o noso problema, senhor Corredoira ? -quixo saber o páter.
- Moi sinxelo: falando coa Companha e convencéndoos, que as ánimas tamén tenhen entendemento e boa disposición se un sabe tratalas.
- Non o podo crer ! -exclamou don Elías.
- Ai home de pouca fé…Debería vostede de crer iso e, ademais, que CORREDOIRA NUNCA FALHA.