Sanxenxo na Historia pon o foco nas primeiras escolas unitarias de Dorrón
Por Redacción
As xornadas de Sanxenxo na Historia, tras abrir falando do Templo Novo, repasaron este martes as primeiras escolas unitarias de Dorrón e a figura do mestre José Cancela nunha mesa redonda coa psicóloga e artista Ana Cancela e a profesora, Carmen Outón Rea.
A José Cancela, nacido en Mourente en 1894, tocoulle vivir o maior momento de renovación pedagóxica grazas á Institución Libre de Ensino, explicaron as relatoras. Como mestre, despois de pasar por Xeve en 1921, chega a Dorrón como mestre nacional en 1923.
A súa casa chegou a converterse en escola desde 1926 a 1937, explicou Ana Cancela, debido ao mal estado no que se atopaba o centro, que estaba de alugueiro na Casa Fábrica de Dorrón.
Nesta etapa puxo en práctica todos os métodos aprendidos da renovación pedagóxica que lle deron "moita fama en Dorrón, a admiración dos seus veciños e o amor dos seus alumnos", uns corenta estudantes de todas as idades.
O seu método era axudar aos nenos para obter un desenvolvemento integral, para lograr un máximo grao nas súas capacidades intelectuais, físicas e espirituais, abrindo a escola á súa contorna.
"Ensináballes a valorar a terra e o amor á natureza que lles rodeaba; ensináballes agricultura, a podar e enxertar e todas aquelas cousas que lle ían a facer falta na súa vida futura. Tamén lles facía practicar deporte e ximnasia na era da vivenda", segundo Cancela.
Dentro do exercicio da docencia tamén a levou aos maiores, dando clases particulares nocturnas para os pais que quixesen aprender a ler.
Todo isto terminou en 1936 coa Guerra Civil e a depuración de case todos os mestres. En agosto foi suspendido das súas funcións e despois condenado a sete anos sen emprego e soldo.
Pasados eses anos, en 1943, reincorporouse á súa profesión, pero mandárono de castigo a Goián e As Neves, moi lonxe da súa casa. Regresou en 1954 para facerse cargo da escola de Raxó, na que se xubilou alá polo ano 1964.
Carmen Outón, pola súa banda, realizou un repaso polas cinco escolas unitarias de Dorrón.
"Non había escolas como tal senón baixos de casas convertidas en escolas con mesas corridas onde, ao principio, había homes e mulleres", explicou.
A separación por sexos non se realiza ata 1950. Os lugares onde houbo as primeiras unitarias de Dorrón foron A Granxa, Barreiro e Recarei.
Relacionadas:
-
A asociación fotográfica Ollares de Portonovo, novo premio 'Sanxenxo na Historia'
Por Redacción |
-
Premian o Náutico de Sanxenxo polo seu "intenso" labor deportivo, social e cultural
Por Redacción |
-
A singularidade do Templo Novo, a análise nas xornadas Sanxenxo na Historia
Por Redacción |
-
O Pazo de Emilia Pardo Bazán acollerá as XIV Xornadas de Sanxenxo na historia
Por Redacción |