'Breve historia da normativización do galego'. Título do último libro que publicou o mozo pontevedrés Xacobe Medina Dacasa. E que é?, un repaso cronolóxico da evolución da lingua galega desde as cantigas de Alfonso X ata os nosos días?.
Non, é "un repaso histórico pola controversia que xerou o debate da normativización do galego por parte do Seminario de Estudos Galegos, que foi a primeira institución que promoveu unha normativa ata o 2003". Controversia presente entre lusistas e autonomistas: "digo autonomistas porque hai que ter en conta que o autonomista busca un galego autonómo fronte ao portugués. Dicir isolacionistas paréceme nesgado", argumenta no podcast 'Cara a cara'.
Pode estar claro, ou pode ser que non. O subtítulo aclárao moito máis: 'A verdade tras o Decreto Filgueira'. Investigou entre a bibliografía existente e tamén se entrevistou cos intervenientes no proceso de normativización desde 1975 e que a día de hoxe poden falar. De todo ese traballo de campo chega a unha conclusión que pode reavivar a controversia xa sinalada: "a verdade é que Filgueira Valverde non redactou o Decreto". Sen ambaxes, directo á liña de flotación.
Ano 1982. José Filgueira Valverde era conselleiro de Cultura, sen carteira. Domingo García-Sabell Rivas era presidente da Real Academia Galega. Este propuxo a Filgueira redactar unha normativa para tomar como oficiais as normas ortográficas e morfolóxicas do idioma galego.
Filgueira fai a proposta no Consello da Xunta e recibe o beneplácito do conselleiro de Presidencia de Xerardo Fernández Albor, que era José Luis Barreiro Rivas. Filgueira pídelle a Barreiro redactar a normativa en lugar da Consellería, o cal é aceptado por Barreiro Rivas, pero "pídelle que sexa rápido para evitar un debate a gran escala da opinón pública".
Seguindo o relato deste libro e como explica o seu autor, "Filgueira non cumpre co acordo e tarda meses, ata que un día Barreiro chega ao seu despacho e dille que non se pode esperar máis aló do próximo Consello da Xunta. Filgueira asente pero esquécese. Cando chega o Consello, Filgueira saca papel e bolígrafo e escribe: as normas ortográficas e morfolóxicas do idioma galego serán a normativa oficial de Galicia. Arrincou a folla e deulla a Barreiro. É o único que fixo Filgueira. Posteriormente foron Barreiro Rivas e José Antonio García Cotarelo, secretario xeral de Presidencia, quen o redactou", afirma o bisneto de Filgueira Valverde.
O podcast está dispoñible na ligazón que se adxunta e igualmente pódese escoitar e descargar desde a web de PontevedraViva Radio.