A necesidade de máscaras que destapou neveiras baleiras e acabou tecendo unha rede para enchelas
Por Natalia Puga & Mónica Patxot
Manuel non quere dar o seu nome real para que non se saiba a situación límite á que chegou. Este veciño de Pontevedra ten dúas fillas de 10 e 12 anos e, aínda que nunca gañou para grandes luxos, tampouco tivera dificultades para chegar a fin de mes. Ata que chegou a pandemia do coronavirus, o seu traballo no sector da hostalería permitíalle cubrir todas as súas necesidades, pero hai dúas semanas atopouse con que aínda non cobrara nada polo ERTE ao que se viu abocada a súa empresa e, tras pagar os recibos da luz e a auga, o diñeiro que tiña aforrado acabouse e "tan só tiña un paquete de arroz branco para dar para comer ás miñas fillas". Tivo que recorrer a un grupo de axuda solidaria que se foi tecendo nas últimas semanas na cidade para cubrir as necesidades básicas dos máis golpeados pola crise.
O xerme desa rede solidaria atópase nunha necesidade de máscaras que se detectou nos primeiros días do estado de alarma. Cos equipos de protección individual esgotados nas farmacias, en toda España xurdiron iniciativas cidadás para elaborar máscaras que axudasen a protexer á poboación dos contaxios e Pontevedra non foi diferente.
Na cidade do Lérez, tres veciñas, María Rey, Marga Soliño e Marieli Touza, detectaron que había queixas e preocupación dos veciños a través das redes sociais e, coa axuda "inestimable" dunha serie de costureiras voluntarias, empezaron a elaboralas e a distribuílas de forma gratuíta entre quen o solicitaba.
O que empezou sendo unha iniciativa sinxela para responder a unha necesidade puntual acabou estendéndose e, aos poucos, creceron tanto o equipo de costureiras -chegou a 25 e agora está a piques de crecer con novas incorporacións- como as persoas que foron demandándoas.
O sistema segue sendo o mesmo, peticións a través de perfís particulares de Facebook e Whatsapp e distribucións porta a porta, pero o alcance da rede que teceron é moito maior. Todo xurdiu por esa necesidade de dotar de máscaras, pero agora atende todo tipo de peticións, desde encher as neveiras que a pandemia baleirou a buscar roupa de bebé ou levar a compra a casa a persoas maiores ou con dificultades de mobilidade.
A rede tecida funciona grazas á implicación de decenas de pontevedreses, pero ten un eixo indiscutible, a ex concelleira pontevedresa María Rey. Tras semanas resistíndose a falar publicamente, e desde a humildade de querer atribuír o mérito a todas as persoas que voluntariamente puxeron o seu gran de area, finalmente deu o paso de explicar as reviravoltas deste grupo altruísta de axuda mutua.
O seu teléfono móbil case se converteu nunha central 24 horas, por momentos parece que vai explotarlle a cabeza de todas as xestións que compatibiliza coa súa ocupación profesional á fronte dunha asesoría e é habitual que os ollos se lle humedezan da emoción. A pesar de todo, non se cansa de tocar en todas as portas que se lle ocorren e de recoñecer que "Pontevedra é unha cidade que sobrevive por si mesma sen necesidade de ningún tipo de político de baixa clase".
Nesta última afirmación xa se traduce o seu estado de ánimo actual, totalmente desilusionado pola actuación dos partidos políticos con representación no Concello de Pontevedra. Os eloxios que lle dedica ao "traballo marabilloso" da rede de costureiras que, co "boca a boca", teceron e repartiron xa unhas 6.000 máscaras négase a dedicalos aos concelleiros do municipio, con moitos dos cales compartiu corporación entre 2015 e 2019, pois asegura que lle negaron axudas como gomas elásticas para as máscaras confeccionadas e moitos nin o teléfono colléronlle, fóra da socialista Yoya Blanco, que "sempre está aí".
Ese malestar cara á clase política local non permite que se ensombreza o obxectivo desta rede de voluntarios que axuda a engrasar. Aínda que ela insiste en restarse protagonismo, o seu teléfono non para de soar e en cada chamada xorde unha persoa agradecida por ese traballo. Volvamos a Manuel, o pontevedrés anónimo que dúas fillas.
Agora que xa ve preto o final do túnel porque o 1 de xuño espera empezar a traballar e as cobranzas da súa ERTE xa están ao caer, pon o foco en que nas últimas semanas tivo constancia de que "hai moita xente que non ten para comer" na cidade e que, no seu caso e no de moitos aos que coñeceu estes últimos días, "a única axuda que tivemos foi ela", que lle axudou a ter acceso a alimentos nun momento no que a falta de axudas públicas estaba a abocarlles a "pasar fame".
Esa rede inicial centrada nas máscaras deu o salto para cubrir outras necesidades pola súa propia inercia, pois "cando empezamos coa repartición, atopámonos con todos problemas que había na rúa, que esa é a política local, estar na rúa vendo e coñecendo as necesidades de primeira man e poñendo solucións". Atopáronse, segundo explica María Rey, con que "unha chea de pontevedreses e pontevedresas non teñen que comer, non cobran desde febreiro". Son "moitas familias da clase media que chegaban a final de mes sen ningún tipo de problema e teñen as neveiras baleiras".
Mentres repartían máscaras tiveron constancia destas familias sen ingresos, pero tamén atoparon parte da solución, pois moitas das persoas ás que entregaban as súas pezas ofrecíanse a pagalas ou a facer algunha achega a cambio dun elemento de protección que tanto necesitan.
"Como nos querían dar donativos e non os aceptamos, empezaron a darnos alimentos non perecedoiros", explica, e con eles foron atendendo ao Banco de Alimentos de Monte Porreiro e repartindo comida ou facendo compras de alimentos básicos. "Con iso, fomos facendo unha especie de rede para ir cubrindo todas estas necesidades", resume.
De primeira man tivo coñecemento de 25 familias en situacións complicadas para levar un prato de comida á boca, desde "necesidades de bebés aos que os seus papás non lle podían comprar o leite de primeira toma" a "familias con medio polo na neveira e un paquete de arroz" ou "inmigrantes que non tiñan absolutamente nada para comer".
Tamén chegaron a persoas maiores que descoñecían se eran enfermos de risco e que non saían das súas casas, "aos que ninguén chamou desde o Concello de Pontevedra" e que, tras esa repartición de máscaras, atopouse a veciños que empezaron a facerlles a compra e a persoas que vivían soas e tiñan medo de saír á rúa sen unha máscara que nese momento non había nas farmacias e ninguén lles facía chegar.
Polo camiño atopáronse, por exemplo, co caso de María, de novo un nome ficticio. Con 40 anos, unha filla adolescente de 15, quedou sen traballo como camareira desde a activación do estado de alarma e os seus únicos ingresos acabaron reducidos a unha RISGA que se lle esgota en canto chega á súa conta e ten que pagar o aluguer e os gatos de luz, auga e alimentación.
Recorreu a Cruz Vermella e ao Banco de Alimentos, pero seguía tendo necesidades sen cubrir que só solucionou cando, por mediación desta rede solidaria, alguén lle fixo unha compra anónima de produtos como champú, papel hixiénico, compresas, carne, polo ou fregasolos.
"Non subsistiría", asegura. No seu caso, ademais, a luz ao final do túnel aínda non a ve e sabe que aínda necesitará axuda durante moito tempo. Esa rede estará aí para ir buscando solucións, como se buscaron a vida para atopar teas para as máscaras a través de doazóns da empresa Tegal, do Hotel Galicia Palace, do albergue de peregrinos que xestionan Tino Lores e a Asociación de Amigos do Camiño Portugués e, de forma máis recente, a empresa Ence. Ou como lograron doazóns como 1.300 quilos de peixe de Marfrío.
Porque, como insiste María Rey, en quen o enfado é máis evidente cada día que pasa, "en Pontevedra a data de hoxe hai fame" aínda hai moita rede que tecer para seguir axudando. Aproveita para facer un chamamento a que todas as axudas e mans que cheguen serán benvidas, e moi necesarias.
Relacionadas:
-
Fluxo constante de doazóns para o Banco de Alimentos de Monte Porreiro, que xa supera as 200 familias
Por Redacción |
-
Ciudadanos pide ao Concello que envíe por correo máscaras de protección ás persoas desfavorecidas
Por Redacción |
-
E o aplauso das oito é para... o Banco de Alimentos que sostén a 700 persoas de Monte Porreiro
Por Natalia Puga & Mónica Patxot |