Paula Dapena converteuse sen buscalo nin esperalo na voz de moitas mulleres e o seu berro de rebeldía ante a infinidade de homenaxes póstumas que se realizaron a Diego Armando Maradona tras a súa morte o 25 de novembro, a pesar do seu historial de denuncias por malos tratos. Tras a súa morte, empezaron a repetirse os minutos de silencio en campos de fútbol e o xesto desta moza pontevedresa nun deles, ao negarse a facelo, fixo que moitas sentisen representadas. Para moitas persoas converteuse nun referente e ela sente "orgullosa" de ter "a oportunidade de dar voz a moitas".
Catro semanas despois deste xesto, no que sentou en silencio e de costas mentres no campo rendíase a homenaxe, a moza responde as preguntas de PontevedraViva e fai repaso do ocorrido desde ese 28 de novembro. Ao día seguinte, a noticia coa súa reivindicación publicada neste xornal empezou a viralizarse. En cuestión de horas, o seu nome converteuse en tendencia en Twitter, medios de todo o mundo fixéronse eco da noticia e empezaron as entrevistas, os apoios e tamén os insultos e ameazas.
A repercusión foi tal que pasou de ter 500 seguidores en redes sociais, os seus amigos próximos, a chegar en 2 días a 17.000, "unha tolemia", segundo as súas palabras. As moitas mensaxes de apoio conservounas, pero as ameazas decidiu eliminalas. Antes, fixo a todas unha captura de pantalla por se necesita denuncialas, aínda que, de momento, optou por non facelo, pois "a parte de son anónimas, son internacionais" e asume que é "difícil" rastrexalas. "Se non me chega nada máis a partir de agora, non lle darei moita importancia", explica.
A maioría desas ameazas chegaron desde Arxentina e Italia e moitas eran de xente adulta, pero tamén de "nenos de 13 anos que nin viron xogar a Maradona". Aínda que os insultos recibiunos de homes e mulleres, as ameazas procedían de perfís masculinos.
Entre elas, hai "ameazas de morte, de violación, barbaridades de moitos tipos", pero as que a ela realmente moléstanlle son as que lle chegaron ás súas compañeiras de equipo, "que non tiñan nada que ver co tema, simplemente estaban alí e logo dixeron que me apoiaban". Saber que as estaban atacando a elas fe "duro". "Sentín un pouco culpable de facer algo que repercutise tamén nas súas vidas dalgunha maneira", recoñece.
Unha porcentaxe elevada das mensaxes recibidas a través de redes sociais seguían o mesmo patrón de reproducir ideas machistas: "vai fregar, vai á cociña". Lonxe de ofenderse, Paula móstrase sorprendida e pregúntase: "de verdade non se che ocorre nada mellor para dicirme? Bótalle un pouco de imaxinación". Tampouco faltaron os que fixeron bromas co seu apelido, "Paula, dás pena", e co resultado 10-0 co que o seu equipo perdeu o partido no que se fixo o minuto de silencio.
Moitos desas mensaxes reprochábanlle o seu xesto, pero tamén as súas ideas feministas. "Chamábanme feminazi. Logo dicíanme: como feminista si que vales pero como futbolista non", explica. "Feminista de merda, mereces todo o malo que che pase", foi outra das mensaxes recibidas.
En xeral, Paula chegou á conclusión de que "ao final, xa non é que me sentara, é o feito de ser feminista, que a moitos homes moléstalle. Que pasa, que non podo ter os mesmos dereitos que ti? É iso o que che molesta? Chégao a facer un home e non lle pasa o mesmo, pásame a min porque son muller e porque encima son feminista".
"Ao final, xa non é que me sentara, é o feito de ser feminista, que a moitos homes moléstalle"
Agora que bota a vista atrás, Paula está sorprendida da repercusión do seu xesto, pois nese partido "nin sequera había público; coa covid, foi partido a porta pechada e a foto realmente fíxoa unha compañeira para ter de recordo". Ela pensaba que quedaría nunha anécdota entre a súa familia e amizades e finalmente atopouse cunha situación "surrealista" e que chegou a ser "moi atafegante", con entrevistas en decenas de medios de comunicación diarios e notificacións continuas nas súas redes sociais.
A repercusión foi tal que durante as dúas primeiras semanas "nin lía nin contestaba mensaxes" porque a súa vida seguía, tiña que seguir estudando e adestrando e o móbil ardía de actividade, con "notificacións cada segundo". Neses momentos, "angustieime e satureime bastante", confesa. Pasados eses días iniciais, con todo, xa tivo tempo para responder a todas as mensaxes de agarimo.
En xeral, sentiu moi querida e apoiada, en especial por colectivos feministas. "Faláronme mulleres de Arxentina, México, Colombia… a verdade é que moitas mulleres envorcáronse comigo, apoiáronme moitísimo e si que sentín moi apoiada por todas elas", explica agradecida.
Todo o ocorrido non fixo máis nada que reafirmar as súas ideas feministas e as súas ganas de dedicarse á docencia para contribuír a mellorar o mundo, pois "aínda que todo mellorou moito, segue habendo moitos estereotipos machistas, sobre todo na educación física e no deporte e creo que é algo que hai que cambiar no presente e no futuro para que os nenos e nenas poidan xogar libres de estereotipos e de roles sexistas, que ao final non hai xoguetes de nenos nin de nenas nin roupa de nenos ou de nenas e que cada un realmente pode facer o que queira".
"Moitas mulleres envorcáronse comigo, apoiáronme moitísimo e sentinme moi apoiada por todas elas"
Ela xa antes de que o seu xesto dese a volta ao mundo sufrira en primeira persoa as dificultades de ser muller e futbolista. Por esta actividade tivo que afacerse a recibir comentarios machistas como "vai fregar" ou "pertences á cociña", aos que "ao final, afasche e pasas un pouco deles" e enfádalle ver as diferenzas con respecto ao deporte masculino, pois "mesmo nas xogadoras da primeira división da liga Iberdrola hai moitas que non teñen un soldo para vivir mentres que no masculino están a gañar millóns".
Paula tamén se reafirmou nas súas opinións sobre Maradona, ao que recoñece os seus méritos no campo, pero non entende que haxa persoas que o teñan como ídolo. "A verdade é que me dá bastante vergoña que haxa xente que siga admirando a persoas así", indica, e saca á luz a hipocrisía de moitas persoas que "o 8M e o 25N soben fotos ás redes sociais de apoio ás vítimas e logo son os primeiros en defender a eses ídolos; eu entender non o entendo".
Na primeira entrevista con este xornal o mesmo día do minuto de silencio manifestaba que unha das cousas que lle molestaba é que xusto se acababa de celebrar o 25 de novembro, Día Internacional para a Eliminación da Violencia sobre a Muller, e non se rendeu ás vítimas tantas homenaxes como a Maradona, falecido ese mesmo día. Agora mantén esa reflexión e engade que cre que "hai que dar un pasiño máis aló porque realmente facendo unha pequena manifestación non se nos está facendo ningún caso, entón, hai que reivindicarse un pouco máis todos os días e alzar a voz todos os días e que sexan eles os que teñan medo e non nós".
Estás satisfeita co resultado?
Si. A verdade é que estou moi orgullosa porque non só deu a volta ao mundo senón porque moita xente sentiuse representada polo xesto. Agora son como unha referencia para moitas nenas e enorgulléceme moito.
Volverías facelo?
Sen ningunha dúbida.