O Tribunal Supremo botou por terra o xuízo celebrado no ano 2017 contra o empresario Ángel Martínez Pérez, coñecido como 'Lito', o rei das orquestras, na Sección Cuarta da Audiencia Provincial de Pontevedra, e tamén a posterior sentenza na que fora condenado a 12 anos de prisión e o pago de 46.725.811,03 euros.
O Supremo anula a sentenza e a vista oral e obriga a celebrar un novo xuízo que sería tamén na Audiencia Provincial de Pontevedra, pero con maxistrados diferentes. Ademais, a decisión implica anular a única condena nos tribunais que tiña 'Lito' na actualidade.
A sentenza, á que tivo acceso PontevedraViva, é resultado dos recursos presentados por Lito e pola empresa da que é ten o 51% das accións, Representacións Lito SL, tamén condenada nesta sentenza. Ambas as partes chegaron a presentar 17 motivos diferentes recurso, pero o Supremo tan só se parou a analizar un, pois, ao supoñer a anulación do xuízo e da sentenza, non estima "que sexa preciso o exame dos demais motivos do recurso".
Este motivo que se estimou e obriga a anular a vista oral é, en concreto, que non se citou para o xuízo oral ao representante de Representacións Lito S. L. especialmente designado na causa. Así, na acta do xuízo consta que en nome da sociedade comparece o outro acusado, isto é, 'Lito', pero durante a fase de instrución do caso fora designado como representante Javier Arca Casal.
No xuízo, citóuselle como testemuña e non como acusado, de modo que os avogados alegaron que lles "causou formalmente indefensión", pois "ninguén puido declarar en nome da sociedade". Ademais, argumentaron que o xuízo se celebrou na súa ausencia, e que non existe entre 'Lito' e Representacións Lito identidade de intereses, pois na sociedade son cinco socios. 'Lito' posúe o 51%
O Supremo considerou que os dereitos da persoa xurídica, como acusado no proceso penal, "non foron respectados na forma correcta" e que a falta de citación do representante designado para o proceso, para a súa comparecencia no acto do xuízo oral, supúxolle á persoa xurídica "a imposibilidade de prestar declaración, cos dereitos inherentes á posición de acusado, así como de facer uso da última palabra en exercicio do dereito de autodefensa".
A sentenza recoñece que, tal e como sinalaron nas súas argumentacións a Fiscalía e a Avogacía do Estado, as partes non realizaron observación algunha ao comezo do xuízo oral e que ambos os acusados comparecían representados polo mesmo procurador e defendidos polo mesmo avogado, "o cal parece dificilmente compatible coa contraposición de intereses", pero, igualmente, estiman o recurso por varios motivos.
En primeiro lugar, porque é responsabilidade do Tribunal verificar que as partes, neste caso os acusados, foron citados e comparecen debidamente representados ao xuízo, para que poidan ser oídos. Nun caso como o presente no que, xa desde a instrución, apreciouse a existencia de conflito de intereses que xustificaba que a sociedade acusada estivese representada por persoa distinta da persoa física contra a que tamén se dirixía a acusación, lembra o Supremo que "era necesario asegurarse de que a persoa xurídica acusada era citada na persoa designada, precisamente, para a súa representación".
Ademais, a sentenza lembra que debeu terse en conta, antes de admitir a proba ou, no seu caso, ao comezo do xuízo oral, que a Lei de Axuizamento Criminal non permite que sexa designado como representante da persoa xurídica quen haxa de declarar no xuízo como testemuña.
Así, conclúe que a existencia dunha situación de indefensión para a persoa xurídica impón a nulidade da sentenza e do xuízo oral no que a ela refírese e que a nulidade afecta tanto á o sociedade como ao outro acusado. Ademais, establece que debe celebrarse un novo xuízo no que sexa citado correctamente o representante especialmente designado pola persoa xurídica, debendo facilitarse a posibilidade de que a persoa xurídica poida designar novos procurador e avogado, diferentes dos que representen e defendan a 'Lito'.
A sentenza agora anulada declara a Lito responsable de seis delitos contra a Facenda Pública por non tributar o debido no imposto de sociedades, o IRPF e o IVE dos anos 2011 e 2012. En concreto, dous delitos contra a Facenda pública por defraudación do imposto de sociedades, dúas por defraudación do IVE e dous por defraudación do IRPF.