A cidade de Pontevedra foi o emprazamento no que esta pasada fin de semana celebrábase o quincuaxésimo congreso anual da Sociedade Galega de Oftalmoloxía. Unha convocatoria na que ademais de ter lugar a asemblea da sociedade, máis dun centenar de médicos desta especialidade, de dentro e fóra de Galicia, expoñían relatorios e casos clínicos sobre o presente e futuro da Oftalmoloxía.
Neste congreso participou o xefe do servizo de Oftalmoloxía do Complexo Hospitalario Universitario de Pontevedra, Eloy Viso Outeiriño, con quen conversamos en PontevedraViva e preguntámoslle polo contido e resolucións desta reunión anual.
Neste 50 Congreso da Sociedade Galega de Oftalmoloxía celebrado en Pontevedra revisáronse os avances máis importantes que se produciron nas patoloxías que máis afectan á nosa poboación como son a dexeneración macular asociada á idade (DMAE) ou o glaucoma. Pero este tipo de reunións non só serven para actualizar coñecementos, senón tamén para compartir experiencias e proxectos encamiñados a mellorar a atención aos nosos pacientes.
En referencia á dexeneración macular asociada á idade apuntábase que ata hai pouco non había tratamento. En que consisten eses avances e conséguese reverter, deter ou retardar a perda de visión?
A DMAE húmida, que é o subtipo con máis risco de perda de visión, trátase desde hai tempo con inxeccións intraoculares de fármacos antianxioxénicos. Estes tratamentos conseguen en moitos casos deter a enfermidade e impedir que o doente perda máis visión, pero teñen o inconveniente de que hai que administralos periodicamente.
No congreso falouse de novos fármacos que acaban de ser aprobados ou que van selo proximamente. As súas vantaxes máis destacables son a súa maior efectividade e que previsiblemente van permitir espazar os intervalos entre as doses, con todo o que iso conleva para os pacientes, que non terán que acudir con tanta frecuencia ao hospital para recibir o tratamento.
Tendo como referencia o Servizo de Oftalmoloxía do CHOP, cales son as doenzas que máis se detectan?, e destas, cal ou cales resultan máis preocupantes por incidencia?
As enfermidades máis frecuentes na nosa poboación son as ligadas ao envellecemento, como a citada DMAE, cuxa prevalencia fixo que creásemos unha unidade especial, a Unidade de Terapia Intravítrea, dedicada á atención dos doentes con esta patoloxía.
O glaucoma é tamén especialmente frecuente por mor da síndrome pseudoexfoliativo, trastorno xenético que se asocia a esta enfermidade, relativamente común por encima dos 60 anos en Galicia. A catarata, como en todas as demais áreas sanitarias de Galicia, segue sendo a causa máis frecuente de perda visual reversible.
Nos nenos destacan os defectos de refracción e os trastornos da superficie ocular como a conjuntivitis alérxica. En todas as idades, o ollo seco é un motivo frecuente de consulta.
Que avances incorporaron en técnicas de diagnóstico e tratamentos no Servizo de Oftalmoloxía?
No Servizo de Oftalmoloxía dispoñemos de técnicas diagnósticas avanzadas como a tomografía de coherencia óptica (OUT) nas súas distintas modalidades. En breve vaise adquirir un retinógrafo de campo amplo cun angiógrafo especial incorporado que vai permitir afinar o diagnóstico de patoloxías retinianas en determinados casos nos que a anxiografía convencional é insuficiente.
En canto a tratamentos, estamos a introducir constantemente, coa colaboración do Servizo de Farmacia, todas as novidades farmacolóxicas que demostran maior eficacia e seguridade nas distintas patoloxías oculares.
Tamén se produciron avances nas técnicas cirúrxicas ás que o servizo non foi alleo. A utilización de dispositivos de drenaxe no glaucoma, o emprego de aneis corneais e doutras técnicas recentes no queratocono ou o uso de equipos de facoemulsificación cada vez máis precisos na cirurxía da catarata son só algúns deles.
É obvio que co paso dos anos o sentido da vista deteriórase, pero tendo en conta os hábitos actuais, con exceso de pantallas en menores, novos e adultos están a diagnosticar doenzas que anos atrás non se producían ou se se producían eran a idades máis tardías?
Os cambios ambientais, como a contaminación, ou o estilo de vida afectan o sentido da visión. Estes cambios non só tradúcense nunha maior incidencia de ollo seco e doutras patoloxías da superficie ocular, o uso de dispositivos electrónicos, por exemplo, tamén pode estar relacionado cunha maior prevalencia da miopía nos mozos. A alimentación e a exposición solar igualmente poden contribuír a que distintas enfermidades retinianas maniféstense máis tempranamente.
Que debe facer a poboación en materia de prevención para conservar unha mellor visión o máximo tempo posible?
Ademais da promoción de hábitos saudables como o seguimento dunha dieta equilibrada, hai que engadir a protección solar, o emprego adecuado de dispositivos electrónicos ou o uso correcto das lentes de contacto. De igual forma débese visitar ao oftalmólogo se aparecen síntomas visuais repentinos e débense facer revisións oftalmolóxicas especialmente entre as persoas con enfermidades xerais como a diabetes ou as que teñan familiares con enfermidades oculares hereditarias como o glaucoma.
Nos nenos debe facerse un despistaxe da ambliopía ou ollo vago, xa en Atención Primaria e de defectos de refracción aínda que non se detecten síntomas.