Conflito. A inmortalidade dos refugallos

10 de marzo 2025

Asistín ao acto da inauguración da exposición de Eusebio Rivero no Museo Municipal Manuel Torres en Marín. O acto ía encadrado no nomeamento de Eusebio Rivero como Artista Marinense do Ano 2025.

Eusebio Rivero non chega aquí espido, ven cunha maleta cargada de ensinanzas, aprendizaxes, experiencias e amizades que acaban moldeando a súa creatividade. Fixo Belas Artes na Facultade de Salamanca, doutorado na Facultade de Pontevedra. Alumno de Basilio Martín Patino. José Luis Cuerda incorpórao a paixón do cine. Aprendeu con Óscar Manesi, Premio Nacional de Gravado e con Antonio Gayo e as súas litografías. Contrastou con Leonel Mora, Alfredo Jarr, Modest Cuixart, e moitos máis, ideas e vidas. As súas obras tiveron premios, realizou varias exposicións tanto colectivas como individuais.

Conflito, de E. Rivero
Conflito, de E. RiveroAndrés Núñez Rajoy
Home saíndo do tinteiroAndrés Núñez Rajoy

 

Nada máis entrar na exposición entrégannos un catálogo de deseño exquisito. Textos e imaxes coidadas dentro dunha composición moi traballada. A tapa e contratapa do catálogo é unha radiografía panorámica dunha dentadura, mal coidada, hai empastes e caries, faltan moas e dentes. Ao collelo escoito persoas falar, case dicían o mesmo: "esa radiografía podía ser da miña boca". Aquí comeza a exposición, co catálogo. Comeza o conflito. Boa dentadura "versus" caos dental e, co tempo, dor. Entramos. O espazo para este tipo de exposición é cativo, merecía espazos máis abertos , máis diáfanos, conflito espacial. Eusebio Rivero é formador. Na formación quere a participación do alumnado. Na exposición quere a participación de todos nós. Non vale con que mirar a imaxe ao lonxe, ou de preto, e dicir está ben, gústame. A obra pide que reflexionemos, que nos metamos dentro, que nos soltemos.

Traballa con refugallos. Sabemos da súa teima de xuntar cousas antigas. O seu gusto polas bicicletas antigas. A súa paixón polos escaravellos Volkswagen. Mais os refugallos míraos con ollos de artista. Non lle vale calquera refugallo, cando o mira ten que colocalo no seu maxín, poder darlle vida de novo. Refugallo visto con ollos, esculcadores, de artista que ve no obxecto a súa inmortalidade.

Vense unhas paredes, uns restos dunha vivenda. Síntolle dicir a un neno: "aquí houbo unha guerra". O neno ve un conflito. Miras máis, entras na casa ves como son as paredes, as cores que usan, os azulexados. Acabas vendo á xente que a habitaba. Vese dentro como nas casas rurais dos Países Baixos, non hai intimidade, tampouco hai nada que agochar. Desafiuzamento. Dereito a vivenda digna. En estadas de obra están os obxectos recuperados. Billas, cepillos, lámpadas, interruptores, selos e outras pezas. En cada obxecto un personaxe dálle sentido e potencia para a súa inmortalidade. Ao mesmo tempo xera conflito. O difícil é andar entre herbas de ferro, como poder ir pola vida?. A muller no gume da navalla barbeira, a violencia contra as mulleres, sempre no fío. O home saíndo do tinteiro, enfrontándose ao mundo por ser quen é, a diversidade. A lata de conservas, de apertura de chave xiratoria, cunha morea de xente no seu interior. Xogar a vida para mellorar. É un camiño a liberdade ou un barco de escravos? Ningunha persoa é ilegal. Ao longo da exposición vemos situacións que poden causar terrexío, ou grima, creando unha sensación desagradable entre o arrepío e o noxo da realidade que nos queren impor os medios e redes manipuladoras. Eusebio Rivero móstranos moitas da situacións coas que convivimos cada día que co noso aparvamento xa as tomamos como normais cando o que nos debería causar é conflito. As desigualdades, a violencia machista, o rexeitamento do contrario, o individualismo, o acabar ca sanidade e educación pública, as loiadas, as espionaxes e os controis das persoas están aí, está exposición propón espertar, pegar puñada na mesa e meterse no conflito.

Na época na que moitos se cren "artistas" non todo é arte. Hai moito de Pinterest que acaba pensando que se fai un cadro abstracto, ou unha escultura con catro paus que atopamos na praia, en cinco minutos. A arte é moito máis. A arte fai pensar. Esta exposición é arte e Eusebio Rivero dálle inmortalidade a refugallos.Xesús Constenla, prologuista do catálogo, conta que Eusebio Rivero lle dixo: "Cando me poño ao choio só penso no que pode dicir ese grupo de obxectos que quero asociar. O refugallo ten moitas e variadas lecturas". Á fin os poderosos trátanos como refugallos, queren que sexamos refugallos da humanidade. Eusebio Rivero creou unha nova categoría artística: "o refugallismo inmortal". Ide vela.