A Semana Galega de Filosofía tratará o desacougo social nihilista desde o pensamento crítico

Pontevedra
25 de marzo 2025

Do 21 ao 25 de abril, o Teatro Principal de Pontevedra acolle conferencias matinais, vespertinas e nocturnas con quince relatores internacionais que analizarán a crise de valores e proporán alternativas de esperanza

Presentación da Semana Galega de Filosofía 2025
Presentación da Semana Galega de Filosofía 2025 / PontevedraViva

XLI Semana Galega de Filosofía, organizada polo Aula Castelao de Filosofía, centrarase este ano no binomio "Filosofía e Nihilismo", unha reflexión urxente ante o clima de "desacougo, desánimo e desesperanza" que marca a sociedade actual, segundo apuntaba Alexandre Cendón, presidene do colectivo organizador, que presentaba esta edición acompañado pola tesoureira Eva Mouriño, por Paula Fernández Bañuelos e por Ana Area.

Co lema de Manuel Sacristán "hai que pintar o encerado do presente para que resalte o xiz branco da esperanza", o evento propón combater a deriva individualista e os discursos reaccionarios con voces como as da brasileira Márcia Tiburi, o arxentino Néstor Boris Kohan ou a mozambicana Paulina Chiziane.

As mañás (10:30–13:30) abordarán o nihilismo desde a teoría crítica, con ponentes como Kohan, que analizará as metafísicas "post" e a dialéctica histórica, ou Laura Llevadot (UB), que presentará unha "teoría non depresiva da depresión" no capitalismo neoliberal. Márcia Tiburi, exiliada durante o goberno de Bolsonaro, tratará a mutuación que existe do tráxico ao cómico no espazo político como ferramenta do fascismo.

Polas tardes (17:00–19:00), o foco virará cara a Galicia e causas globais: dende a ponencia do palestino Sami Ashour sobre a guerra en Gaza ata a intervención da lingüista Mª Pilar García Negro pola defensa do galego, pasando pola poeta Marta Dacosta e a teórica Daniela Ferrández, que abordará as identidades trans como "chivo expiatorio" da dereita reaccionaria.

As noites (20:00–22:00) profundizarán nas patoloxías sociais, desde a medicalización do malestar (coa antropóloga Nuria Romo) ata a "resurrección de Deus" como símbolo reaccionario, coa filósofa Ayme Román. Paulina Chiziane pechará o evento cunha reflexión sobre a colonialidade e o patriarcado.

O presidente do Aula, Alexandre Cendón, destacou a vocación práctica desta edición: "Queremos combater a falta de valores comúns e amosar camiños fronte ao nihilismo".

Coa cor negra do tríptico, alusión á lámina de Castelao sobre o caciquismo, a programación inclúe a ecoloxía (Brais González), o feminismo e a saúde mental.

Todas as sesións serán no Teatro Principal de Pontevedra, con acceso libre. A organización aínda non confirmou se as intervencións serán transmitidas online en directo.

A Semana Galega de Filosofía tratará o nihilismo
A Semana Galega de Filosofía tratará o nihilismoPontevedraViva

PROGRAMA COMPLETO

As sesións matinais abordarán o nihilismo desde diferentes perspectivas filosóficas e políticas:

  • Luns 21Néstor Boris Kohan (Universidade de Bos Aires), especialista en Marxismo e teoría crítica, falará sobre "Nihilismo, metafísicas 'post' e dialéctica histórica", ofrecendo unha visión non eurocéntrica da crise actual.

  • Martes 22Luís G. Soto (USC), autor de "Camiño dos faros", explorará as relacións entre teoloxía, metafísica e deontoloxía nunha charla titulada "Senda/Mar/Eira: Teo-, Me- e De-ontoloxía".

  • Mércores 23José María Hernández Losada (UNED) analizará o poder dos "Tecno-imperialismos" e o seu impacto na configuración xeopolítica global.

  • Xoves 24Márcia Tiburi, filósofa brasileira exiliada durante o goberno de Bolsonaro, abordará o "Ridículo político" e a súa utilización como ferramenta de ascenso do fascismo.

  • Venres 25Laura Llevadot (UB) presentará unha "Teoría non depresiva da depresión", cuestionando a patoloxización do malestar no neoliberalismo.

Tardes (17:00–19:00): Realidade galega e conflitos globais

Neste bloque, a filosofía conectarase con problemáticas actuais desde unha perspectiva galega:

  • Luns 21Brais González Arribas (UVigo) falará sobre "Ontoecoloxía relacional e nihilismo", reflexionando sobre o coidado e a crise ecolóxica.

  • Martes 22Sami Ashour, presidente da Comunidade Palestina en Galicia, exporá a situación en Gaza dende a perspectiva da solidariedade.

  • Mércores 23Mª Pilar García Negro (UDC) defenderá "O valor da lingua galega" nun contexto de retroceso no seu uso social, principalmente entre a mocidade

  • Xoves 24: A poeta Marta Dacosta chamará a "Berrar ben alto" contra o patriarcado e a perda de memoria histórica.

  • Venres 25Daniela Ferrández, escritora e teórica queer, analizará as identidades trans como obxecto de disputa política.

Noites (20:00–22:00): Tempos de nihilismo

As últimas sesións das xornadas terán un carácter máis divulgativo e destinadas a todo tipo de público:

  • Luns 21Laura Martín López-Andrade, psiquiatra, cuestionará a medicalización do sufrimento psíquico.

  • Martes 22Leo Espluga debaterá sobre "Do Ecce Homo ao Ecce Corpus", explorando os límites da linguaxe e o corpo.

  • Mércores 23Ayme Román, filósofa e youtuber, analizará a deriva reaccionaria baixo o título "Se Deus morreu, hai que resucitalo".

  • Xoves 24Nuria Romo Avilés, antropóloga, falará do abuso de hipnosedantes e a súa relación co xénero.

  • Venres 25Paulina Chiziane, a primeira muller que escribiu unha novela en Mozambique, pechará o evento cunha reflexión sobre tradición e modernidade desde unha perspectiva feminista.