Resulta case imposible pensar no Entroido de Pontevedra, no seu desfile ou na Mostra da Parodia, sen facelo no grupo 'Os de Sempre'. Son os decanos desta festa na cidade, desde a súa creación en 1968 no marco do Entroido do Casino Mercantil, e non faltaron nada máis que os anos da pandemia. Pero este 2024, no que debería ser o seu 56 aniversario nos festexos, decidiron dicir adeus. Non estarán nas actividades desta edición, e tampouco nas próximas.
Este adeus significa pechar unha parte importante da historia do Entroido pontevedrés e os seus compoñentes fano con pena, obrigados polas circunstancias. "Dóenos non saír este ano, indubidablemente", recoñece Carlos Mouriño, o único que quedaba no grupo desde a súa fundación, testemuña das máis de 120 creacións que puxeron en marcha e de máis dun cento de premios logrados.
Aos seus 76 anos, non quería poñer este punto e final ao grupo, pero a decisión resultou "forzada". Teríalle gustado, ademais, poder facelo por todo o alto, cun último ano para o que tiña "dúas ideas fantásticas", pero o resto do grupo considerou que eran "inabordables no tempo e na dispoñibilidade de xente que había". Así que será un adeus descafeinado.
"Gustaríame outro final para a súa grupo, pero non puido ser", lamenta Mouriño en conversa con PontevedraViva. Queda, con todo, coa experiencia de todos estes anos e a súa achega á historia do Entroido da cidade.
Déixano por varios motivos. Un deles é a idade, pois "a maioría dos compoñentes do grupo teñen as súas limitacións e non houbo renovación suficiente", teñen integrantes de menor idade, pero non suficientes para continuar e, ademais, "teñen menos entusiasmo que os veteranos".
Ás limitacións da idade súmanse outras de saúde, con enfermidades e contornas familiares "complicadas" e tamén un revés loxístico. Levaban década coa colaboración do taller Eliseo para as súas montaxes, pero agora non van poder seguir usando as instalacións para as súas creacións, nas que traballaban día e noite durante dous meses.
É "unha mágoa para todos", pero tamén resultado de que, despois da pandemia, "as cousas foron arrefriando".
Outro dos seus integrantes é Tucho. Ten 70 anos e leva no grupo desde que cumpriu a maioría de idade. Nos anos anteriores, non puido participar no concurso no Mercantil por idade, pero si axudou a confeccionar os traxes. Este Entroido sería o seu 53 no grupo, pois non faltou nin o ano que fixo a mili obrigatoria porque "coincidiu que aquela semana estaba libre e seguín participando".
A historia de 'Os de sempre' non se entendería sen José Antonio Dapena, o seu "cabecilla", un dos fundadores, que xa antes de 1968 se disfrazara e foi sumando á festa ao seu círculo de amizades. Tucho era compañeiro de traballo e Mouriño, amigo desde a xuventude. Ese ano crearon o grupo e participaron na festa do Mercantil, que naquel momento, en plena Ditadura de Franco, celebraba igualmente a festa disfrazada de "Festa da Primavera" ou "Festa da Camelia".
Nos antes anteriores, antes de crear o grupo, xa se presentaran con propostas como 'Sorteo de la Camelia' ou 'Fotógrafo del minuto', coas que gañaran o terceiro premio e ese 68 deron a badalada con 'Transplante de corazón', o primeiro de decenas de primeiros premios cos que acabaron por bautizarse como 'Os de sempre'.
Naquel primeiro ano, o grupo non tiña nome, pero a fama fixo que acabaran bautizándose así. Por un lado, naquelas festas do Mercantil, gustáballes facerse de rogar para a xerar máis atención na súa entrada e o resto acababan por dicir: "¿Quen falta? Os de sempre". Pero tamén naqueles anos empezaron a acumular premios e moitas veces as escaleiras angostas de acceso ao Casino facía que moita xente tardara tanto en chegar ao salón que se perdían os premios. Cando chegaban e preguntaban quen gañara, a resposta era "os de sempre". E así acabaron por gañar a fama e o nome oficial.
Nas máis de cinco décadas de historia suman centos de premios, algún ano ata catro xuntos, tanto no Mercantil como, máis tarde, cando rematou a Ditadura, a festa puido saír á rúa e naceu o Entroido como se coñece na actualidade.
En todos estes anos, pasaron polo grupo máis dun cento de persoas e, nas súas mellores épocas, chegaron a ser máis de 30, con algúns integrantes que estiveron 10, 4 ou mesmo un ano só porque o nivel de esixencia é moi alto. "Algúns dicíannos: estades tolos", lembra Tucho, "porque había que ir traballar e había moito traballo; a última semana pasas moitas noites sen durmir, sempre apurados porque sempre querías perfeccionar o que estabas a facer".
Aínda que participaron tamén por parellas ou con disfraces a súa especialidade sempre foi de "fachas", algo que "é aínda máis difícil que o disfrace, porque facer cunha facha que se imaxinan que es o doutor Barnard é bastante difícil". Fala neste caso de cando simularon o primeiro transplante de corazón e o doutor Christiaan Barnard, simulando unha mesa de operacións, un quirófano, máscaras cando aínda a pandemia non as fixera formar parte do noso día a día ou xiringas xigantes.
Mouriño e Tucho lembran algunha das súas montaxes máis famosas, un tranvía, o trole a Marín, a simulación do baile dos Full Monty, o palco da música, os bombeiros, os malabaristas, os Picapedras, partidas de tenis, a torre dos heroes de Ponte Sampaio ou un dos últimos e máis exitosos, a zona 30 de Pontevedra. Agora xa forman parte inesquecible da historia do Entroido de Pontevedra.