Este 1 de abril cúmprense 100 anos da fundación da Misión Biolóxica de Galicia

Pontevedra
01 de abril 2021

Creouse pola Xunta de Ampliación de Estudos e Investigacións Científicas e en 1939 integrouse no CSIC. Nas súas orixes, tivo a súa sede na Escola de Veterinaria de Santiago de Compostela (actual sede do Parlamento de Galicia) e en 1927 trasladouse a Pontevedra (primeiro, á leira A Tablada e despois á parroquia de Salcedo nunha propiedade da Deputación)

Pazo de Gandarón, sede da Misión Biolóxica de Galicia
Pazo de Gandarón, sede da Misión Biolóxica de Galicia / Misión Biolóxica de Galicia

Este xoves, 1 de abril, cúmprense 100 anos da fundación da Misión Biolóxica de Galicia (MBG), por iniciativa da Xunta de Ampliación de Estudos e Investigacións Científicas (institución que tivo un papel relevante no desenvolvemento científico e cultural de España ata a súa desaparición en 1936).

A Misión Biolóxica de Galicia é centro de investigación do Consello Superior de Investigacións Científicas (CSIC) desde 1939.

O seu obxectivo fundacional era realizar investigacións e traballos de bioloxía aplicados á agricultura e gandería de Galicia.

O seu primeiro director foi Cruz Gallástegui e nos seus primeiros anos o labor centrouse na obtención de variedades vexetais e gando porcino de boa calidade, así como na transmisión dos devanditos coñecementos ao sector agrario.

As súas primeiras instalacións estiveron en Santiago de Compostela, na Escola de Veterinaria, que en 1927 trasladouse a León. Nese contexto, Daniel de la Sota, presidente da Deputación de Pontevedra, xunto con outras personalidades da época, facilitou o traslado da MBG a Pontevedra: nun primeiro momento, á leira da Tablada e, posteriormente, á leira e Palacio de Salcedo, coñecido como "Pazo de Gandarón", propiedade da Deputación e a súa sede actual.

A partir de 1930 os traballos da MBG centráronse na mellora xenética do millo e na obtención de variedades de castiñeiro resistentes á tinta (unha das súas principais enfermidades), esta última liña consolidada por Ernesto Vieitez.

A difusión en toda España da raza de porcina inglesa Large White foi outro dos obxectivos da MBG e fundouse, por iniciativa de Miguel Odriozola, a piara, que pronto adquiriu gran desenvolvemento e difundiuse por todo o país para a mellora xenética do gando porcino.

No período 1940-1950 a MBG consolidou as súas primeiras liñas de investigación sobre mellora xenética vexetal e animal e fisioloxía.

Entre 1960-1973 pecháronse algunhas das liñas de investigación por xubilación ou traslado dos investigadores. Mantívose a sección de Química Agrícola, baixo a dirección de Benito Sánchez, que iniciou o estudo dos chans agrícolas das provincias de Ourense e Pontevedra. As investigacións sobre xenética vexetal sufriron un parón ata que, a partir de 1973, Amando Ordás retomou a liña de investigación de mellora xenética de millo, comezando a recolección de variedades locais de millo e o inicio de programas de selección e mellora.

A partir de 1980 abríronse novas liñas de investigación e incorporouse máis persoal, o que permitiu desenvolver novos programas baseados en máis cultivos de importancia para Galicia: os legumes, as brásicas e a vide. Colleitáronse e caracterizaron recursos xenéticos destas especies, conservadas no banco de germoplasma da MBG. Estes materiais son a base das investigacións que, a día de hoxe, realízanse no centro e que permiten ampliar coñecementos teóricos sobre a xenética e mellora dos cultivos e desenvolver novas variedades resistentes a pragas ou enfermidades, mellor adaptadas, tolerantes a diferentes estreses (frío, seca, baixa fertilidade do chan...).

Na actualidade, a MBG dedícase fundamentalmente á investigación agraria e forestal, ocupándose dos principais cultivos, e especies leñosas e ornamentais de Galicia. (A súa liña de investigación global versa sobre os procesos xenéticos, bioquímicos, metabólicos, moleculares, ecolóxicos e evolutivos que son relevantes para facer máis sostible a agricultura e silvicultura, centrándose en diversas especies hortícolas, cereais e leñosas amplamente cultivadas.

O enfoque é integrador, tentando abordar simultaneamente tres aspectos: resiliencia-produtividade-calidade. Estrutúrase en dous departamentos: Xenética e Mellora Vexetal e Viticultura e Forestal) e oito grupos de investigación.