O doutor Alejandro Millán, Clínica Millán+Martínez Oftalmología, é un referente neste tipo de cirurxías. Doutor en oftalmoloxía con máis 15 anos de experiencia no campo da cirurxía refractiva, conta cun centro integral de oftalmoloxía en Pontevedra dedicado a este campo e que dispón da última tecnoloxía na súa área cirúrxica para realizar este tipo de técnicas, incluíndo un láser de última xeración nas súas propias instalacións.
- Que é a cirurxía refractiva?
Son as técnicas cirúrxicas cuxo obxectivo é eliminar os defectos refractivos de visión, isto inclúe miopía, hipermetropía, astigmatismo e presbicia. Realmente o obxectivo final é gañar independencia do uso de lentes ou lentes de contacto.
- Que tipo de pacientes son os que se someten a estas intervencións?
Os pacientes con defectos refractivos que queren mellorar a súa visión.
Dun modo sinxelo diríache que todos os pacientes con defectos de refracción son candidatos a estas intervencións se cumpren uns requisitos.
Pero por ser máis concisos temos dous grupos de pacientes, o primeiro, os pacientes que presentan defectos refractivos desde mozos, onde nos enfocamos máis en Lentes ICL e cirurxía láser. E un segundo grupo de pacientes, que tiñan visión normal ata certa idade e que desenvolven desde un momento determinado presbicia, neste caso a cirurxía de cristalino con lente intraocular personalizada é a máis frecuente.
- Por que as lentes ICL fáquicas están a ter tanto auxe?
Estas lentes levan no mercado máis de 22 anos, cuns resultados excelentes. Pero é agora cando son máis coñecidas e demandadas. Para facerme entender, a lente fáquica ICL intraocular, a diferenza da lente de contacto que se quita e se pon sobre a superficie corneal, están adaptadas para introducilas e permanecer estables implantadas dentro do ollo, na cámara posterior do ollo por diante do cristalino. A cirurxía realízase sen alterar nin tocar ningunha estrutura ocular e en cuestión de minutos, permiten deste xeito ter a visión corrixida en todo momento. É unha intervención sinxela e curta, baixo anestesia tópica e a recuperación visual é practicamente inmediata. Os pacientes con gradacións elevadas estables son os candidatos idóneos e os que máis agradecen os seus beneficios, xa que valoran a vantaxe de non ter que depender de lentes ou lentes de contacto para desenvolver unha vida normal. Directamente pasan a ter unha boa visión sen máis dunha maneira moi natural.
Moitos pacientes coñecían da súa existencia, pero producíalles certo rexeitamento que lles colocasen algo dentro do ollo, en comparación con outras técnicas cirúrxicas. Neste momento, co ritmo de vida e a melloría espectacular a base de experiencias persoais, o boca a boca fixo que se valoren os beneficios destas lentes e que o seu implante sexa moito máis cotiá, pasando a ser unha das cirurxías máis demandadas. Como vantaxe, non se altera a superficie corneal e para pacientes de ollo seco é altamente recomendable, ademais é reversible podendo extraerse as lentes en calquera momento de forma igual de sinxela. Ademais, permiten corrixir defectos dióptricos por enriba dos límites do láser.
Eu, como cirurxián especializado no seu implante desde hai máis de 15 anos, pódoche dicir que presenta menor ou igual grao de dificultade que outras técnicas que se realizan de forma moi rutineira para corrixir os defectos dióptricos como as lentes en cirurxía de catarata ou o láser, son todas técnicas moi seguras e consideradas habituais. Por iso, hoxe en día, o seu uso está máis estendido e aumentou a súa demanda exponencialmente.
- Falemos da diferenza entón co láser de refractiva.
Cada paciente é distinto, as súas peculiaridades anatómicas e funcionais distintas, e a elección é fundamental dunha ou outra técnica, se se quere un resultado exitoso.
Pero a diferenza coa cirurxía con lente ICL estriba fundamentalmente en que o láser é a técnica de elección, en moitos casos, cando existen defectos refractivos baixos, de baixa miopía, hipermetropía, astigmatismo ou presbicia xa que require moldear a córnea e aí xogamos co seu espesor. Esta técnica é outra das máis habituais neste tipo de pacientes onde a corrección é pequena e só en cuestión de minutos melloras a calidade visual, quizais por iso foi sempre amplamente aceptada.
- E en caso dos pacientes con presbicia, cales son as alternativas?
Nalgúns pacientes con presbicia inicial aínda se poden empregar estas técnicas descritas, o láser ou as lentes fáquicas ICL. Pero, cunha presbicia instaurada o tratamento de elección é substituír o cristalino envellecido, que é a lente natural do ollo que perdeu a súa función de enfoque, por unha lente intraocular multifocal ou de rango estendido que nos permite enfocar a varias distancias, ou sexa devolver ao ollo a súa capacidade de enfoque perdida sen necesidade de utilización de axudas ópticas para esta función. Estas lentes están calculadas de forma personalizada e debemos recomendar a lente que mellor se adapta ás necesidades do paciente.
Personalizar ao máximo a lente é o máis importante para cada paciente
Hai multitude de lentes no mercado, todas corrixen os defectos refractivos pero non todas presentan as mesmas características ou propiedades, e non todos os pacientes necesitan os mesmos focos, distancias, distribución lumínica e por iso débese atender ás necesidades particulares de cada paciente segundo a súa profesión, afeccións ou estilo de vida. Personalizar ao máximo a lente é o máis importante para cada paciente, isto é o máis importante. A técnica non difire dunha cirurxía de catarata, pero introducindo outro tipo de lente que permite distintos graos de enfoque, por tanto minimamente invasiva e ambulatoria.
- Por que a cirurxía de miopía e a presbicia son as máis demandadas?
A miopía aumentou exponencialmente na sociedade, debido ao aumento no traballo de preto e o traballo de pantallas. E da presbicia non se libra ninguén a partir de certa idade por envellecemento das estruturas oculares facendo que aparezan os defectos refractivos novos pola dificultade de acomodación ou "vista cansa". Isto é limitante para o paciente no seu día a día, porque é algo que está en ti e afecta á túa calidade de vida.
Sentir a liberdade de ver ben desde que te levantas, esteas na situación que esteas, xa sexa facendo exercicio, nadando, lendo ou traballando, sen límites, xa é por si unha motivación para que sexan tan demandadas. Se a isto sumámoslle o custo beneficio, tantos anos de experiencia e valoración de resultados en todo o mundo e o desenvolvemento de técnicas tan seguras, indoloras e con tan curta recuperación convérteno en moitos casos nunha necesidade para o paciente que quere ter calidade visual. As vantaxes que ofrecen estas cirurxías a todos os niveis son indiscutibles.
- Que requisitos se necesitan para ser un bo candidato?
Cada paciente debe ser estudado coas súas particularidades, isto é Medicina, non está todo calculado para todo o mundo nin todo vale para todos, senón que hai que facer un bo preoperatorio e avaliar cada caso de forma individualizada.
Por regra xeral hai uns criterios comúns que se deben cumprir sempre, estamos a falar de pacientes maiores de idade, con gradación estable, que non estean en etapa de cambios hormonais significativos, embarazo, posparto e que non existan outras enfermidades oculares que o contraindiquen.
A maiores están os factores particulares de cada ollo como o espesor corneal, o ángulo irido-corneal, ou a cantidade e calidade da bágoa.
Doutra banda, as expectativas do paciente, o seu modo de vida e o que espera lograr. Todo iso inflúe na elección da técnica ou mesmo en que non poida ser candidato á cirurxía.
Isto fai que a personalización da técnica a elixir xunto coa experiencia sexa fundamental para un resultado satisfactorio.
- Que técnica é máis segura?
Todas as técnicas refractivas son moi seguras, ambulatorias, indoloras e de moi curta duración
Calquera das técnicas refractivas que describín son moi habituais e todas son técnicas moi seguras, ambulatorias, indoloras e de moi curta duración, falamos de entre 10 e 15 minutos de tempo de cirurxía. Son minutos que en moitos casos cambian a vida, e velo na cara dos pacientes, isto é a satisfacción que produce a nivel profesional.
O tratamento postoperatorio é tópico, mediante gotas, e aínda que as primeiras 24 – 48 horas pode existir algo de visión borrosa, axiña se produce a recuperación visual, tanto, que ao día seguinte a visión adoita ser o suficientemente boa para facer vida normal, aínda que nos días sucesivos siga mellorando.
Insisto en que non hai unha técnica única, senón un tratamento adecuado a cada necesidade.
- Poden darse complicacións con estas técnicas?
A cirurxía refractiva ten tanto éxito pola alta porcentaxe de pacientes satisfeitos, e a realmente escasa incidencia de complicacións. Dito isto, ningún tratamento está exento de risco ao cen por cen. Mesmo co médico máis experto poden darse e o paciente debe coñecer as complicacións de cada técnica. Pero, en todo caso, isto minimízase cun estudo preoperatorio exhaustivo, cun oftalmólogo especializado en cirurxía refractiva e coas instalacións e persoal adecuadas e dedicadas en exclusiva a este tipo de cirurxías, isto sempre implicará maior éxito.
- Como ve o futuro da oftalmoloxía?
A visión é un dos sentidos que máis determina a calidade de vida dunha persoa. Por iso, aproveitar ao máximo a innovación no campo da oftalmoloxía resulta moi importante para atender a demanda da sociedade neste campo.
A demanda de solucións para os problemas oculares evolucionaron, neste escenario actuar a tempo, ter os medios necesarios e as instalacións con ferramentas de última xeración é fundamental para implementar as técnicas máis modernas onde non pode faltar o estudo e coñecemento médico.
Estímase que xa hai máis de 60 millóns de procedementos realizados de cirurxía refractiva a nivel mundial e a cifra crece dun modo exponencial, isto evidencia que a cirurxía refractiva é segura e eficaz. A calidade de vida dos pacientes mellora de forma considerable. O uso de lentes personalizadas para as cirurxías de presbicia, as diferentes técnicas de láser, así como as lentes ICL permiten a estes pacientes estar menos limitados e mellorar na súa independencia. No futuro sen dúbida a Intelixencia Artificial e os novos modelos experimentais mellorarán aínda máis, se cabe, todo o noso campo.
Clínica Millán+Martínez Oftalmología
RCS: C-36-000617
Joaquín Costa 30, Pontevedra
Web: www.millanmartinezoftalmologia.es
Instagram: @millanmartinezoftalmologia
Teléfono: 986 85 33 08