"Necesito que me axudes, por favor". Alén do teléfono, desesperada, unha nai implora axuda. A voz entrecórtaselle por momentos e noutros o pranto impídelle falar. As súas bágoas din máis que as súas palabras, pero, cando consegue explicarse, as súas frases cortan como coitelos. "Levo 57 días sen poder ver nin falar coa miña filla", resume.
"57 días sen saber dela", engade. E detrás desa afirmación hai unha historia xa contada semanas atrás que, lonxe de canalizarse, complícase. Tal e como xa adiantara este xornal, o 12 de marzo persoal do departamento de Menores da Xunta de Galicia acudiu ao centro no que estudaba a súa filla, de 10 anos, e levárona con destino a un centro de menores baixo tutela pública.
Esta medidaadoptouse no marco dun proceso xudicial para determinar a custodia da nena, que cumprirá 11 anos o próximo mes de xuño e ata o de agora estivera baixo custodia da nai, pero agora está pendente de sentenza porque o seu pai reclamou a compartida.
O Xulgado de Primeira Instancia e Instrución número 1 de Marín ditou esta compartida e a nai recorreuna e, como medida cautelar, a pedimento da Fiscalía, o xulgado acordou "confiar temporalmente a garda da menor á entidade pública de protección de menores da Xunta de Galicia".
O xulgado notificoulle a medida á nai unha vez que xa se produciu e, desde entón, non volveu a ter contacto coa súa filla. "Pasaron case dous meses", lamenta, e a súa desesperación foi en aumento.
Nun principio, comunicáranlle que non terían contacto en tres semanas para "pautarle á menor un tratamento ou terapia adecuado para normalizar a relación paternofilial" co seu pai. E é que, neste proceso, volveu a apelarse á chamada Síndrome de Aliñación Parental (SAP), polo que a ONU xa interpelou a España en 2023, considerando que é "falso".
Neste caso figuran dous informes do Instituto de Medicina Legal de Galicia (Imelga) de febreiro de 2023 e febreiro de 2024 apoiándose noutros do Punto de Encontro Familiar e do Gabinete de Orientación Familiar de Vigo nos que culpan á nai da negativa da filla para relacionarse co pai. O de febreiro de 2024 recoñece que a separación da menor da súa contorna materna pode non ser unha solución inocua e, aínda así, recomenda a garda e custodia en exclusiva para o pai e que, paralelamente, suspéndanse os contactos da menor coa nai ata a súa adecuada implementación.
No seu momento comunicáronlle que, tras esas tres semanas sen contacto, no prazo dun mes, os psicólogos do centro de menores deberían emitir un informe para que puidese recuperar o contacto, pero, case dous meses despois, non lle comunicaron nada.
A súa petición de axuda pasou da impotencia á angustia nos últimos días porque esta fin de semana, a través de persoas da súa familia, soubo que o pai si puido ver á nena e que lle deixaron visitas de fin de semana. "Están a darlle a el todo de forma encuberta e á miña nada. El está con ela e eu, sen saber nada da miña filla", lamenta entre bágoas.
A nai cre que, con estas medidas, "castíganme por coidar á miña filla". "Fun eu a que a saquei adiante e, de súpeto, castíganme desta maneira sen facer nada", quéixase, aflixida, sinalando que o pai non mostrou interese na súa filla durante anos.
Está convencida de que, con esta forma de actuar "o obxectivo son eu, non a nena; torturarme e facerme dano. Isto chámase violencia vicaria". E recoñece que xa non aguanta máis, pois "levo dous meses sen ve á miña filla e non fixen nada. Hai dous meses que non a vexo e non sei nin como está".
"Mira que son unha tía forte, que dicía que a min non hai quen me tombe, pero que che faga dano a través da túa filla, si que te tomba", di entre a rabia e a dor. E con maior tristeza aínda, se cabe, tras pasar o primeiro Día da Nai sen a súa filla.
Esta nai, da que non se achega identidade para protexer á súa filla, recoñece que "onte foi un día moi duro para min" e advirte tamén de que este sufrimento, unido a unha grave enfermidade que padece, motiva que "vou perder a razón". "Xa non podo máis, estou esnaquizada", alerta. "Tedes que axudarme", suplica a quen teña nas súas mans atopar unha solución á súa situación.