Cultura en forma de receita para mellorar a saúde mental

Pontevedra
27 de xaneiro 2025
Actualizado: 13:16

A Deputación e a Área Sanitaria de Pontevedra e O Salnés poñen en marcha un programa piloto de prescrición cultural

Rafa Domínguez y José Flores
Rafa Domínguez y José Flores / Deputación de Pontevedra

O vicepresidente da Deputación, Rafa Domínguez, e o xerente da Área Sanitaria de Pontevedra e O Salnés, José Flores, presentaron un programa piloto de prescrición cultural, unha iniciativa pioneira no tratamento de pacientes para mellorar a súa saúde mental e emocional a través da arte.

O protocolo entre ambas as institucións para pór en marcha esta iniciativa asinouse este luns no Museo de Pontevedra.

Firma del protocolo para la puesta en marcha de un programa piloto de prescripción cultural
Firma do protocolo para a posta en marcha dun programa piloto de prescrición cultural PontevedraViva

Segundo explicou Rafa Domínguez, con este programa preténdese que os médicos de Servizo Galego de Saúde (Sergas), "teñan a súa disposición unha arma para axudar a aqueles pacientes con cadros de depresión, ansiedade ou calquera outra patoloxía na que entendan que prescribir cultura poida ser beneficiosa para eles".

O vicepresidente, que é médico de profesión, explicou que "nos últimos anos incrementouse moitísimo o interese dos enfoques terapéuticos holísticos, alternativos e que consideran ás persoas na súa totalidade, integrando a saúde física, emocional e social".

Neste contexto, o concepto de prescrición social emerxeu como unha "ferramenta moi eficaz" para abordar problemas de saúde mental, emocional e de benestar xeral.

Segundo indicou Rafa Domínguez, nun tempo no que a soidade, a tensión, os trastornos de saúde mental como a depresión, poden afectar a gran parte da poboación, "exponse a necesidade dunha resposta innovadora por parte dos sistemas de saúde".

A prescrición social constitúe unha opción non farmacolóxica que "ofrece grandes beneficios".

Este enfoque considera que a participación en actividades culturais e artísticas ten un beneficio e un impacto positivo directo sobre o benestar emocional, a cohesión social e a calidade de vida.

O Museo de Pontevedra e esta Área Sanitaria apostan por implementar un programa de prescrición cultural en Galicia, que ten como finalidade mellorar a calidade de vida dos pacientes mediante o uso de visitas culturais, de talleres artísticos e outras actividades organizadas no Museo, "ofrecendo unha ferramenta terapéutica accesible que pode integrarse nos tratamentos tradicionais de atención primaria".

"Búscase reducir os niveis de tensións, de ansiedade e depresión mediante a participación en actividades culturais", resumiu o vicepresidente da Deputación que destaca que "existe evidencia científica consolidada disto".

Pola súa banda, José Flores, apuntou que na xestión da sanidade pública en Galicia "unha das grandes preocupacións é o tema da saúde mental", especialmente despois da pandemia do Covid, e esta iniciativa "vai encamiñada a paliar que moitos pacientes non teñan nin sequera que acabar no psiquiatra".

O xerente da Área Sanitaria engadiu que este "é un programa tamén de humanización" e agora traballarase para incluílo dentro dos plans locais de saúde de cada un dos centros de atención primaria.

O proxecto organizarase en cinco fases. Na primeira formarase os profesionais de atención primaria e especialistas en saúde mental sobre o valor terapéutico da cultura. Na segunda, avaliarase inicialmente e realizarase unha diagnose dos pacientes seleccionados. A terceira fase correspóndese coa implementación do programa piloto a través de visitas guiadas, talleres artísticos ou eventos culturais. Na cuarta fase medirase o seu impacto na saúde dos pacientes e, na quinta, ao remate do programa piloto, o Sergas elaborará un informe para avaliar a viabilidade da súa expansión.

Por último, o vicepresidente da Deputación anunciou que esta iniciativa se pon hoxe en marcha co Museo de Pontevedra pero "xa estamos a traballar en amplialo a entidades deportivas, empresas privadas que fan eventos de carácter cultural, deportivo ou de lecer".

"Cremos que vai dar froitos. Todo isto faise coa intención de mellorar a calidade de vida das persoas que viven na nosa contorna", concluíu Rafa Domínguez.