As familias esixen ante o xuíz o regreso do barco que inspeccionará o Villa de Pitanxo e que se depuren responsabilidades

Pontevedra
18 de maio 2023

A saída do barco complicou as relacións entre as familias dos 21 falecidos no naufraxio e o Goberno. O xuíz non autorizou a saída do barco e en dúas ocasións lembroulle ao Ministerio de Transportes que era o xulgado o que debía coordinar a expedición, a data de partida e os peritos que ían a bordo. Só ían tres, un xudicial, outro da CIAIM e un observador

Familias do Villa de Pitanxo ante a Subdelegación do Goberno en Pontevedra
Familias do Villa de Pitanxo ante a Subdelegación do Goberno en Pontevedra / Juan Manuel García

A saída durante a xornada do mércores do barco que inspeccionará o pecio do Villa de Pitanxo en Terranova (Canadá) complicou as relacións entre as familias dos 21 falecidos no naufraxio e o Goberno. Tras o afundimento, as familias mostráronse moi críticas e belixerantes coa actuación do Executivo, pero este mesmo martes os ánimos parecían acougados tras unha visita do delegado do Goberno en Galicia, José Ramón Gómez Besteiro. Este xoves, con todo, todo complicouse e as familias volveron a mostrar o seu rexeitamento ao comportamento da Administración.

O buque da empresa ACSM partiu do porto de Vigo tras recibir a autorización do Ministerio de Transportes, departamento que contratou o servizo, pero sen autorización da Audiencia Nacional, órgano xudicial que investiga o naufraxio e que pediu esta proba xudicial de baixada ao pecio.

A bordo, ían un perito xudicial nomeado pola Audiencia, outro da Comisión Permanente de Investigación de Accidentes e Incidentes Marítimos (CIAIM) e un terceiro da Axencia Europea de Seguridade Marítima (AESM), este como observador. Non ían un segundo perito xudicial que se atopa fóra de España e tampouco un perito de parte solicitado polas familias. 

Tras coñecerse esta partida, un grupo de familiares dos falecidos concentrouse este xoves ás portas da Subdelegación do Goberno en Pontevedra para cuestionar esta saída e tamén que o Goberno non responda á súa petición de explicacións. Temen que esta forma de proceder poida ser motivo de impugnación dunha proba crucial para investigar o ocorrido. 

Ademais, durante a mañá deste xoves, o Xulgado Central de Instrución número 2 da Audiencia Nacional recibiu varios escritos sobre este tema. Segundo confirmaron fontes xudiciais, nun deles, as familias piden que o buque regrese a España para que poidan ir todos os peritos e que a saída sexa con autorización xudicial. Piden, ademais, que se depuren responsabilidades polo ocorrido. 

Fuentes oficiais da Audiencia Nacional confirman que o xuíz instrutor, Ismael Moreno, non autorizou a saída do barco e que en dúas ocasións lembroulle ao Ministerio de Transportes que era o xulgado o que debía coordinar a expedición, a data de partida e os peritos que ían a bordo. Lembráronllo o 8 de maio nunha providencia e, este mércores, cando lle comunicaron a saída, de novo

A pesar desta indicación xudicial de que a coordinación e a decisión sobre os peritos de parte que debían ir a bordo correspondía á Audiencia Nacional, o buque partiu. 

A Audiencia Nacional está tamén agora á espera dun informe da Fiscalía para decidir se adopta medidas e acéptanse os escritos presentados polas partes. 

A subdelegada do Goberno en Pontevedra, Maica Larriba, transmitiu este xoves que "o Goberno cumpriu, montou o procedemento administrativo que permitiu que o operativo de saída do barco sexa posible" e que enviou ao xulgado toda a documentación requirida, xa o día 10 e de novo esta semana. 

Segundo explicou, autorizouse a saída do barco porque "desde o punto de vista administrativo non había ningún inconveniente" e que a Delegación do Goberno en Galicia comunicou este mércores ás familias a partida do barco.

Lembrou, ademais, que no barco van tres peritos, un deles xudicial, e que ao outro perito xudicial da Audiencia Nacional, que non se incorporou, hoxe en día poderían poñerse medios á súa disposición para que chegue ata Terranova. 

A portavoz das familias, María José de Pazo, relatou o desgusto que existe entre os afectados porque "esta proba pode ser posta en cuestión, o obxectivo que perseguimos para estes 21 e para toda a xente do mar pódese poñer en cuestión" ao partir o barco sen respectar os criterios do xuíz. 

"Nós, máis que ninguén, queremos que salga ese barco, pero ten que ser cumprindo todas as garantías para que daquela ninguén poña en cuestión a validez desta proba", lembrou, enfadada tamén porque hoxe a Delegación do Goberno colgoulle o teléfono cando lle pediu unha reunión co delegado: "Non hai dereito, prodúcenos indefensión", insistiu. 

Ve "unha falta de respecto" a falta de comunicación do Goberno e sinala que todo o que está a ocorrer "fainos sospeitar que aquí hai algo moi estraño".