Angrois clama "Xustiza" mentres as feridas seguen a sangrar

Pontevedra
25 de xullo 2014

Un ano despois o tren Alvia que cobre a liña Madrid-Ferrol volveu pasar polo mesmo sitio e á mesma hora. Nesta ocasión, un destino tráxico non se cruzou no seu camiño, o seu paso estivo acompañado polos aplausos emocionados de centos de persoas, por bágoas dos que volveron reunirse na 'zona cero' para homenaxear os que non sobreviviron ao accidente e dar as grazas a veciños e servizos de emerxencias que axudaron ás vítimas

Unha muller observa as vías de Angrois durante o acto do primeiro aniversario do descarrilamento do Alvia
Unha muller observa as vías de Angrois durante o acto do primeiro aniversario do descarrilamento do Alvia / Mónica Patxot

Un berro esgazado pon fin a dous minutos de silencio. Unha voz masculina imponse no medio da homenaxe que co que feridos, familiares, veciños e servizos de emerxencias recordan aos que non sobreviviron aos golpes do Alvia fai xusto un ano. "Justicia", clama, recollendo o sentir dos presentes, varios centenares de presonas que este xoves volvían a Angrois, a 'zona cero' do accidente ferroviario do 24 de xullo de 2013, para honrar aos falecidos, abrazar os seus familiares e os feridos e intentar darlles consolo no primeiro aniversario da catástrofe, pero tamén para loitar contra o esquecemento e compartir a impotencia de non saber o por que da súa traxedia doce meses despois.

"Impotencia, rabia, sufrimiento, abatimiento, dificultad para respirar, eso es lo que sentimos todos porque aquí todos y cada uno de nosotros hemos perdido algo y hemos perdido a alguien", dixera Carmen Beas uns minutos antes. Esta vítima do Alvia, que viaxaba no tren e nel perdeu á súa parella, puxo palabras aos sentimentos que un ano despois se apoderan de vítimas e familiares. O momento fíxoselles duro, seguen"aún sin poder asumir una realidad que se nos queda grandes" e este xoves reviviron "recuerdos que amenazan con no irse nunca de nuestras cabezas"..

Todos eses recordos levan presentes todo o ano, pero fixéronse máis persistentes ao longo de toda a xornada. Todos se apelotonaron nas súas mentes cando ás 20.41 horas o tren Alvia que cobre a liña Madrid-Ferrol volveu pasar por Angrois. Facía o mesmo percorrido que aquel que o 24 de xullo de 2013, xusto á mesma hora e no mesmo lugar, descarrilou e alí esperábano, despois da curva da Grandeira, os aplausos dos que asistiron á sentida homenaxe de aniversario.

Aplausos mesturados con bágoas e con gratitude. Xusto un ano antes, nese mesmo momento non só descarrilaba un tren, senón que nacía o coñecido como 'espírito de Angrois', con veciños que saltaban ás vías e, pouco despois, unha marea de servizos de emerxencias que, tanto na propia curva coma nos centros sanitarios, axudaron aos feridos, deron consolo ás familias e conseguiron que os que sobreviviron aos golpes do Alvia teñan moi presente a película que se estaba a proxectar nas cabinas antes de que o cruel destino se cruzase no seu camiño, El lado bueno de las cosas. "En todas las desgracias siempre hay una parte buena y en esta fue la reacción de la sociedad gallega" agradece Carmen Beas.

"La presencia de los vecinos de Angrois fue fundamental para nosotros. Sabíamos que ya no estábamos solos"

"La presencia de los vecinos de Angrois fue fundamental para nosotros. Sabíamos que ya no estábamos solos". Aconteceu aquela noite e repetiuse un ano antes. Os residentes neste barrio compostelán volveron estar coas vítimas, a fundirse con elas en tenros abrazos, a darlles consolo. En sinal de agradecemento, comparten xa unha placa cos servizos de emerxencias, un recoñecemento, que lles quixeron facer todos os prexudicados e as súas familias. Anxo Puga, presidente da asociación de veciños, recolleuna asegurando que "siempre llevaremos a las víctimas en el recuerdo".

Aos que faleceron dedicáronlle os seus poemas, a música do grupo Batemento e unha ofrenda floral. Unha quincena de nenos depositaron 82 rosas brancas ao pé do cruceiro instalado no barrio tras o accidente, cada unha co nome un viaxeiro que non puido soportar os golpes do Alvia: 79 que faleceron ese día ou os seguintes, dous que morreron en meses posteriores e un que "iba en el vientre de su madre".

Todos e cada un deles estiveron presentes durante o acto, no que Cristóbal González, presidente da asociación Apafas, insistiu na falta de respostas como parte do seu drama: "Aún nuestro dolor está buscando un sentido, un porqué, nuestras heridas siguen sangrando y seguirán hasta que encontremos una luz". Teresa Gómez-Limón, voceiro do outro colectivo de afectados, a Plataforma Vítimas Alvia 01455, prometeu que seguirán "luchando por nuestros derechos" e por atopar "la verdad y la justicia" logo da traxedia, convencidos de que "en esta lucha ganaremos los buenos".

82 rosas brancas recordan cada un dos que non sobreviviu aos golpes do Alvia

Teresa Gómez-Limón propuxérase ⿿hacer un recuerdo a las víctimas y hablar solo de las buenas gentes" , pero non puido. Sentiu a necesidade de recordar que este mesmo xoves as vítimas non puideron acceder ao acto de entrega das Medallas de Ouro de Galicia porque ⿿nos han recibido con pistolas y con porras⿝ e lles impediron a entrada mentres que tan só unhas horas máis tarde os políticos que non foran invitados á misa celebrada na Catedral en recordo ás vítimas acudiron de todos os xeitos e "les recibimos en paz". Ese tipo de situacións faille referendarse en que gañarán na súa loita por saber que pasou un ano antes, porque "nos lo merecemos" e porque "los ciudadanos somos más que los que intentan aquilatarnos"

"Malditos sean los culpables y todos los que niegan una comisión de investigación", reclamaron un dos asistentes no medio do acto. Berro espontáneo dun acto cuxa organización "fue difícil" pola pouca colaboración institucional e porque xerou discrepancias iniciais entre os afectados, pero que finalmente "un colectivo único ha conseguido organizar", segundo un dos seus coordinadores, Santiago Fernández.

O acto tamén serviu de punto e seguido nas súas vidas. Esperanza Fernández, que perdeu o seu pai e a súa cuñada nas vías e tivo o seu irmán moi grave no hospital, pediu a todos, mentres esperaban o paso do tren das 20.41: ⿿Tenemos que empezar a vivir por ellos, a sonreír por ellos. Eso es lo que ellos quieren y yo quiero, que se haga Justicia". E entón pasou o tren, o que esperaban "no por morbo", como explicaron dende o pequeno palco que presidiu os actos, senón "por respeto", para "recordar que hace justamente un año muchos perdieron la vida y otros quedaron gravemente heridos". O Alvia de hai un ano e o deste xoves quedarán no recordo.