Unha das moitas consecuencias da crise é que fenómenos como a emigración volveron ocupar un primeiro plano na crónica de actualidade. Non é o caso pontevedrés nin galego, dado que a busca de oportunidades e unha mellor calidade de vida lonxe da terra foron unha constante nas últimas décadas en Galicia, a pesar da suposta bonanza económica de anos pasados.
Canarias foi un destino recorrente dende mediados dos 80 para parte dos que decidiron facer as maletas en busca dun salario e unhas condicións laborais decentes. A construción, a hostalaría e servizos en xeral foron os sectores que absorberon máis man de obra galega.
Que aconteceu a raíz da picada da burbulla inmobiliaria e o progresivo agravamento da crise económica (a taxa de desemprego alcanzou o 33% en Canarias, segundo os datos do terceiro trimestre da Enquisa de Poboación Activa)? Desapareceu o fluxo migratorio cara a 'Islas Afortunadas'? Este será o obxectivo dunha serie de entrevistas a persoas de orixe galega que continúen vivindo no Arquipélago na actualidade.
Os galegos ían de xeito temporal ás illas, era un fluxo que ía e viña, cando había falta de determinados profesionais na construción e hostelaría
Emigración temporal
Non existen cifras oficiais, máis alá das propias interpretacións dos datos do Instituto Nacional de Estatística (INE), segundo coinciden en sinalar os tres sindicatos maioritarios en Galicia, UGT, CIG e CC.OO. "Foi significativo hai uns anos", considera a secretaria dá Muller, Políticas de Igualdade, Inmigración e Cooperación ao Desenvolvemento de CC.OO., Mabel Pérez.
"Os galegos ían de xeito temporal ás illas, era un fluxo que ía e viña, cando había falta de determinados profesionais na construción e hostelaría", asegura a secretaria de Servizos Sociais e Políticas de Igualdade de UGT, Carmen Brea, a PontevedraViva.
Uns 50.000 galegos
'Islas Afortunadas' foron un dos destinos que maior emigración galega recibiu na primeira década deste século, en torno a 50.000 persoas, entre residentes e traballadores trasladados ao Arquipélago de forma temporal, segundo o documental Galiza en Canarias, elaborado pola CIG en pleno auxe do boom inmobiliario.
Neses anos, un de cada cinco traballadores galegos afiliados á Seguridade Social traballaba na construción e na hostalaría, segundo sinala o responsable de Emigración da central nacionalista, Xurxo Martiz, "precisamente ás dúas actividades laborais na que traballaban os galegos nas illas Canarias", apunta.
Martiz indica, ademais, que o salario medio en hostalaría era de 10.920 euros no Arquipélago (o segundo máis alto do Estado), fronte aos 613 de Galicia. Pola contra, o soldo anual bruto na construción era en Canarias o máis baixo de España, con 12.003 euros; algo máis de 2.000 menos que o cobrado entón na comunidade galega.
Unha foto parcial
A través do INE pódese saber que 2.213 persoas cambiaron en 2011 a súa residencia de Galicia a Canarias, case a metade (48,7% menos) que dez anos antes. Non obstante, a Estatística de variacións residenciais exclúe a todos aqueles que realizaron estanzas temporais nas Illas por motivos laborais. ÿ dicir, os que se viñan durante uns meses a reunir uns aforros.
Por outra parte, mediante o Padrón municipal pódese comprobar que case 27.000 cidadáns inscritos en Canarias teñen Galicia como lugar de nacemento (e en concreto o 41% de Pontevedra) en 2011 e que esa cifra era un 16% catro anos antes, momento no que o crecemento económico do Estado tocaba o seu punto máis alto da década.
Se ben todos os esforzos por tratar de determinar o volume do fluxo migratorio galego a Canarias son incompletos e mostran unha foto parcial desa realidade, o que de verdade parece ter máis importancia é a experiencia vital dos que fixeron (e seguirán facendo) a maleta en busca dun futuro mellor lonxe da súa terra.