Vai ser moi difícil para os historiadores explicar nun futuro a hipocrisía de por que a un ditador e xenocida se lle permite invadir países e masacrar a poboación civil con moitas mortes de nenos e nenas e familias inocentes e destrución de cidades enteiras para gañar territorio, mentres a outros por moito menos se lles sanciona, illa e condena internacionalmente.
De volta da concentración atopo nunha beirarrúa deitada nunha manta unha rapaza nova cos ollos da cor da tristura, acariñando a un can procurándose quentura pola friaxe.
Mercoulles un café con leite e un bolo e a rapaza comparteo co can, sabedora de que el é o seu amigo máis fiel, que nunca a abandonará nin deixará soa. Un pouco máis adiante, unha señora maior co cabelo da cor da neve, coas meixelas vermellas polo frío, que tiña que estar arroupada nun fogar a carón dunha estufa; a pobriña cun pau remexe nun contedor de lixo apañando o que nós tiramos por caducado ou porque nos sobra para poder sobrevivir.
Ninguén se fixa nesas escenas, deslumbrados polo exceso da lucería e balbordo do Nadal e tendas ateigadas de agasallos e carros cheos de excesos.
Un matrimonio de migrantes sen papeis, Xosé e María, ela embarazada, son expulsados dun portal acusados de ocupas e ten que dar a luz na rúa nun leito de cartón cun teito de estrelas, arroupada con mantas frías.
Con moita sorte, el atopará traballo sen dereitos na colleita de froita ou nalgún traballo que nós rexeitamos; ela fará de coidadora, cambiándolles os cueiros e paseando as nosas nais ou avoas e dándolles cariño e tenrura na derradeira etapa das súas vidas. Mentres, na cidade centos de casas baleiras das que os donos só se lembran cando os sen teito métense nelas.
Unha moza e un mozo aínda moi novos co uniforme da Cruz Vermella lévanlle café con leite a un sen teito arroupado nunha manta vella tirado na rúa, cousa que hai que louvar da xuventude como aconteceu co voluntariado da DANA en Valencia. Un home maior cun gorro de Papá Noel agasalla os nenos e nenas cun sorriso e con espadas que non firen feitas de globos por unha esmola que nunca pide. Preto de alí, un músico nunha rúa ateigada pon a banda sonora sen que ninguén o escoite coas mans ateridas polo frío.
Chegan aos portos cruceiros de luxo ateigados de turistas traendo riqueza. Mentres noutros mares non moi lonxe tamén chegan milleiros de desfavorecidos en pateiras guiados pola Estrela da Fortuna na procura do Paraíso e acaban tirados nunha praia do País dos Soños Rotos. Unha pateira naufraga con corenta migrantes e só sobrevive unha meniña sen unha boneca que poder vestir e peitear e darlle aloumiños; chora soíña nunha terra estraña sen ter a ninguén que lle seque as bágoas.
Xa o dicía o xenial artista e filósofo John Balán... Un home sen cartos é un vulto sospeitoso. Que teñades unhas felices festas. Decembro de cando nos nosos montes os acivros adórnanse con boliñas vermellas coa chegada do Nadal.