Existe un aclamado documental en Netflix chamado "O que o polbo me ensinou". Trata sobre un submarinista que se mergulla nas augas de Sudáfrica, un bo día dá cun pequeno polbo e decide acudir cada día durante un ano para mergullar con el. Con cada inmersión, o vínculo entre humano e cefalópodo crece ata o punto de forxar unha alucinante relación que ninguén podería negar que sexa unha amizade.
Non foron 365 días, pero durante as dúas ultimas semanas os políticos pontevedreses mergulláronse de cheo nas profundidades da sociedade da Boa Vila e, como o documentalista Craig Foster, descubriron cousas fascinantes sobre a súa cidade e os seres que a habitan.
Moitos se sorprenderon co alto grao de coñecemento que os habitantes de Pontevedra teñen sobre a súa cidade e a política municipal, mentres que outros levan as mans á cabeza porque interpretaron todo o contrario. Algúns se mostran preocupados porque a súa cidade non leva o rumbo que eles quixeran e tamén os hai que gozaron de cada detalle desta viaxe de quince días que, confían todos, concluirá o domingo cun triunfo nas urnas.
O alcalde e candidato do BNG para renovar o seu cargo á fronte do Concello, Miguel Anxo Fernández Lores, aínda segue aprendendo cousas sobre a súa cidade despois de 24 anos co bastón de mando nas súas mans.
"A veciñanza de Pontevedra volveume demostrar a súa amabilidade unha vez máis. A xente desta cidade é dunha pasta especial, está decatada do que acontece, é intelixente, achégase a falar, a socializar... Sempre che transmite a súa opinión, algo que creo que é fundamental para avanzar", apunta o rexedor un feito que nunca deixa de sorprenderlle.
Nun sentido similar pronúnciase o líder da oposición e candidato do Partido Popular, Rafa Domínguez, ao afirmar que "das cousas que máis me sorprendeu é que a xente coñece perfectamente o que sucede na súa cidade e que ofrecen os partidos. Está moitísimo máis decatada do que pensamos. Son persoas que valoran a coherencia e unha liña de actuación nos últimos anos", comparte o popular co seu adversario nacionalista.
Centrado tamén no trato coa cidadanía está a aprendizaxe de Iván Puentes, que aproveita este descubrimento para sumar unha proposta máis ao seu programa electoral.
"As ganas de participar, achegar e decidir que ten a cidadanía. Pensamos moitas veces que pasan da política e é o contrario. Ademais temos a necesidade de mellorar eses mecanismos de escoita e participación da cidadanía no Concello. Non temos un potente servizo de información e atención cidadá que garanta que calquera persoa que queira contribuír a mellorar a súa cidade poida ser escoitada", reflexiona o candidato do PSOE á alcaldía.
Conclusións máis negativas sacaron en Ciudadanos, a cuarta formación que logrou representación na corporación nas eleccións de hai catro anos.
"Coñecín que Pontevedra está peor mesmo do que xa sabía. A poboación está a ser enganada, pois os conflitos con funcionarios, bombeiros, policía e asuntos sociais teñen á cidade en risco. Hai falta de persoal e o que hai está moi desmotivado. Isto, unido á dificultade de acceso dos vehículos de emerxencia, os badenes indiscriminados e a falta dun plan de emerxencias municipal; fan que Pontevedra estea exposta a un problema moi grave de seguridade. Urxe unha vía sanitaria sen badenes e solucionar o trato e os contratos cos funcionarios", sentencia o candidato David Díaz.
Doutra banda, o cabeza de lista do partido laranxa descubriu tamén que á cidadanía lerezana interésalle a política local. "Puiden comprobar o seu fartazgo xeral respecto aos políticos, aínda que de igual forma sentín o receptiva que está a xente á nosa formulación de, despois de vinte e catro anos, desbloquear Pontevedra", contrapón.
Entre os partidos aspirantes a conseguir polo menos unha acta de concelleiro atópase VOX, cuxo candidato, Manuel Torres, descubriu moitas cousas sobre a cidade e os seus habitantes tras catorce días de contacto diario. "Os veciños danse conta de que en Pontevedra vívese peor agora que hai anos, cando había maior poder adquisitivo, maior actividade comercial e empresarial", asegura Torres, quen resalta tamén no plano negativo "a existencia de barrios e parroquias de primeira e de segunda".
Doutra banda, descubriu durante a campaña electoral "a capacidade de sacrificio e o sentimento de impotencia dos nosos veciños ante tantos anos de parálise municipal" e tamén "o potencial humano e o talento dos pontevedreses que, co respaldo dun goberno capaz e coa empatía suficiente, levarían a Pontevedra ao lugar que se merece como capital de provincia".
Máis construtivas son as conclusións de Carlos Fontán, candidato á alcaldía de Pontevedra Alternativa (POAL), preocupado pola desconexión dunha parte da poboación da política local. "Temos que facernos unha formulación de por que hai tanta xente á que non lle interesa a política. Nunhas eleccións locais, estás a elixir aos teus veciños para que melloren a vida na túa cidade", pregúntase o candidato. Tamén lle preocupa a Fontán a sucidade que se xera nestes 15 días de campaña. "Deberían poñer paneis como os da Praza de España en todas as parroquias e en distintos barrios da cidade para evitar encher de cartelería parte da contorna".
Pero co que queda o líder da formación independente é coa experiencia de participar na carreira electoral. "Foi unha gran experiencia para facer piña no partido, coñecer por centos de veciños e veciñas e compartir impresións con todos eles", confesa Fontán. E o da carreira non era en sentido figurado, porque el e o seu equipo percorreron todos os recunchos do municipio a bordo dunha antigüidade con rodas, do que tamén sacou unha valiosa aprendizaxe. "Os coches evolucionaron en temas de seguridade unha barbaridade, sabémolo porque nós percorremos o concello nun 600 de 1957", confesa con humor.
A María Rey, candidata de Espazo Común, a campaña electoral serviulle para confirmar dalgúns aspectos que xa coñecía.
"En Pontevedra hai unha solidariedade continua, víraa na pandemia e puiden comprobar que quedou. Vin veciños en Xeve que se turnan para cortar o céspede do campo de fútbol para os seus fillos, coñecín veciñas que varren as súas beirarrúas en As Estrigueiras cando o servizo de lixos leva moitos días sen pasar, atopeime a dúas veciñas en Tomeza que se axudan para abrir a tapa do contedor e poder botar dentro a bolsa de residuos, un xesto que pode parecer de pouca importancia pero que para elas é un mundo; e camiñei cos veciños afectados polo vial de Montecelo, que teñen diferentes ideoloxías, pero están unidos por un fin común. Pontevedra é como é grazas aos pontevedreses e a pesar dos políticos que tiveron", extrae a exconcelleira.
Finalmente, o candidato de PACMA, Alberto de Salazar, ten sentimentos contrapostos despois de dúas semanas pedindo o voto. No plano negativo, deuse conta de "a desigualdade que hai á hora de competir entre os partidos que gobernan e reparten o diñeiro dos ciudadáns entre grandes subvencións, medios e espazos electorais, mentres que aos partidos emerxentes non se nos permite acceder nas mesmas condicións á pugna electoral, o que fai moi desigual a participación electoral entre partidos", lamenta.
Pero el prefire quedar co positivo, que é "a boa sintonía e respecto entre os partidos emerxentes, así como a boa aceptación por parte da cidadanía respecto das nosas propostas e dos eventos que realizamos, como o "bookcrossing" ou os talleres para o coidado de persoas maiores no fogar e o de primeiros auxilios para animais", conclúe.
Do que non hai dúbida é que estes catorce días de campaña electoral na que participaron nove formacións políticas (Podemos non respondeu á invitación para participar nesta reportaxe) deixaron un sínfín de anécdotas e contactos entre candidatos e electores que, a recado, resultarían decisivos para decidir que papeleta meter este domingo no sobre.