Para Paula Ortiz (Zaragoza, 1979) foi "algo extraordinario" que a produtora María Zamora chamásea para dirixirLa virgen roja, a película que quería facer sobre un suceso que estremeceu á España da Segunda República.
Tras educala para ser unha das mentes máis brillantes do país e un referente do feminismo, Aurora Rodríguez acabou coa vida da súa filla Hildegard, que ás súas 18 anos empezaba a explorar a súa liberdade, desmarcándose do férreo niño materno. Non soportaba perder o control sobre ela.
Esa historia, relata Ortiz nunha entrevista con PontevedraViva, "obsesionárame moito desde a universidade", polo que cando lle ofreceron porse detrás das cámaras para levala á gran pantalla "foi incrible sentir que me chamaban para unha película que eu quería facer".
"Custa moito sacar adiante unha película e tes que discutila moito. Aquí xa dicían que a querían facer", explica a realizadora, que escolleu a Najwa Nimri (Aurora) e Alba Planas (Hildegard) como protagonistas "pola capacidade que tiñan para navegar por augas escuras".
Á cineasta resultoulle "absolutamente fascinante" mergullarse no fanatismo que rodeou a dúas mulleres "ás que admiro e coas que comparto as súas ideas de base", a pesar de que a unha delas "fóiselle o compás e pasou da raia".
Asegura que o feminismo que defendía Aurora e que abrazou a súa propia filla é "tremendamente lúcido, valente e preciso a día de hoxe", case cen anos despois, porque "oxalá a día de hoxe todo o mundo tivese acceso a unha educación como a que as rodeaba a elas".
Ambas "son parte dun monstro de dúas cabezas", entende a directora da La virgen roja, polo que defende que ao ser personaxes moi contraditorios "non hai unha soa maneira de definilas", igual que tampouco a hai á hora de "situarche" ao ver a película.
"Obviamente o caso é terrible e a nai é un gran monstro, pero son mulleres absolutamente vangardistas, pioneiras, valentes, lúcidas e brillantes que abriron as feridas do seu tempo, dunha maneira dolorosísima desde o individual ao colectivo", engade a realizadora.
Paula Ortiz aclara que "por suposto non se pode negar" que Aurora Rodríguez "era unha psicópata", pero puntualiza que a súa condición "tiña que ver co fanatismo", non tanto por un arranque pasional, xa que considera que "o seu xiro violento e aniquilador é ideolóxico".
Ese fanatismo, segundo Ortiz, "sempre vén polo ideolóxico, xa sexa político ou relixioso", algo que, segundo considera, "está a ocorrer agora mesmo" no mundo no que as ideas "se converten nunha estrutura tan ríxida que perden de vista a escala humana".
Recoñece certas formas "paralelas e aterradoras" na sociedade actual, na que "as estruturas ideolóxicas de trazo groso e, sobre todo, de trazo ríxido, esquecen a empatía coas persoas". A directora ten claro a quen vincularía con ese trazo de fanatismo.
"Agora mesmo a min paréceme que Trump é un fanático. Aínda que non o pareza Aurora e Trump non están tan lonxe", afirma Paula Ortiz.
A pesar de estar centrada na promoción de A virxe vermella, a Paula Ortiz aínda a seguen chamando para falar do seu anterior filme, Teresa, que foi a que proxectou en Pontevedra dentro das actividades previas organizadas con motivo dos Premios Feroz 2025.
Esta recreación do xuízo de Santa Teresa de Jesús ante a inquisición española foi, segundo a cineasta aragonesa, a película que, persoalmente, "máis me achegou" porque supuxo para ela "unha reafirmación moi forte" na súa traxectoria como realizadora.
"Viña de rodar AAl otro lado del río y entre los árboles, que foi moi dura en todos os sentidos, e en certa maneira foi un proxecto para reconstruírme", rememora Ortiz, que sostén que a propia Teresa é unha das mulleres "que desde moi nova máis me construíu internamente".
Fíxoo desde a literatura porque "non son unha persoa relixiosa". Recoñece que regresa aos seus versos "moi a menudo" ao considerala unha das mentes máis brillantes. "É infinita e abismal. É alguén que construíu as miñas estadas", asegura a directora.
Presentar as súas películas nun auditorio cheo de xente para Paula Ortiz "é algo esencial", porque no cine, a diferenza do teatro ou da música, "non temos tanto contacto directo co público". Así cando aparece a ocasión, goza moito desa "experiencia colectiva".
Permítelle comprobar "como resoa a película inmediatamente despois de que a vexan", algo que lle axuda para seguir facendo cine porque "sabes como se entendeu o teu traballo", máis aló dunhas redes sociais que, segundo asegura, "son un ámbito bastante intoxicado".
E iso que, segundo recoñece, non é das que volven ver os seus filmes tras habelos rodado. "É algo que tento non facer. Se podo, non as volvo a ver nunca porque vexo sempre os mesmos erros nos mesmos sitios", afirma a cineasta.
Teresa e La virgen roja foron dous proxectos que, en diferentes fase de produción, se solaparon no tempo, algo que non quere repetir porque "foi horrible" porque os seus traballos son "obsesivos" e supervísaos "desde o primeiro día até a última mestura da copia final".
Ao estar en dous universos á vez, máis no caso destes dous filmes situados en épocas históricas completamente opostas, "sentes que non estás a lle dedicar o absoluto a cada un" porque pasaba de "falarlle a unha monxa do século XVI a meterme na Segunda República".
Na súa cabeza roldan xa algunhas ideas novas "pero están nun estado moi primitivo", polo que non quere falar deles aínda. "Estou cunha historia que é inventada e con outra que é unha adaptación. Xa veremos que salgue antes", sentenza.