O 'caso singular dos Duarte', dous irmáns á fronte de dúas policías veciñas
Por Natalia Puga & Mónica Patxot
Nas policías locais de Pontevedra e Poio os máximos galóns teñen distinto nome, pero o mesmo apelido. Os irmáns José Manuel e Antonio Duarte Solla ben poderían estar a inaugurar unha nova saga policial, pois son desde hai semanas a máxima autoridade dos corpos municipais a ambos os dous lados da ponte da Barca. Antonio, o menor (44 anos) está á fronte da Poio desde 2017 e José Manuel, o maior (47), acaba de asumir a Xefatura de Pontevedra.
Antonio e José Manuel velan pola seguridade de dous municipios limítrofes e, aínda que non existe ningún tipo de estatística que rexistre situacións desta natureza, un rastrexo por xornais e hemerotecas si permite concluír que, polo menos en Galicia, son un caso excepcional. Eles non son alleos a esta situación sen precedentes e José Manuel recoñece que "algo investiguei" para resolver o misterio e, salvo que se dea en pobos de moi pequeno tamaño, non atopou casos similares.
De onde lles vén esa vocación tan forte que levou a ambos aos máximos postos de responsabilidade nos seus respectivos corpos? Ata que eles aprobaron a oposición, José Manuel en 1997 e Antonio en 1999, ningún membro desta familia natural da parroquia pontevedresa de Cerponzóns dedicara a súa vida á seguridade dos demais (nin sequera hai ningún funcionario máis) e a súa irmá mediana tampouco seguiu os seus pasos, de modo que a resposta non está en ningunha tradición familiar.
A resposta tena Antonio. A idea roldoulle "ao terminar o instituto e ter que tomar decisións sobre o meu futuro profesional". O seu "sentido da xustiza" deulle o empuxón, pois "sempre foi algo que marcou as miñas decisións persoais". A "paixón por investigar e axudar aos demais" contribuíron á decisión final.
Cando Antonio empezou a preparar as oposicións, José Manuel estudaba a carreira de Física na Universidade de Santiago de Compostela e nin se lle pasou pola cabeza esta profesión, pero a través do seu irmán empezou a coñecela en detalle e "gustoume".
José Manuel asume, de todos os xeitos, que algo contribuíu tamén a darlle o impulso "ese halo que sobrevoa á figura de policía" e, aínda que el tiña tres anos máis e, ao ser fillo de pai emigrante asumiu de pequeno o rol de irmán maior, tamén confesa que, durante a infancia, seguro que se adestraron xogando aos típico "polis e cacos".
Ningún lembra se facía de policía ou de ladrón xa naqueles anos, pero Antonio si explica que "para ser un bo policía, hai que coñecer aos delincuentes e o seu perfil criminolóxico, seguro que de pequenos nos adestramos". José Manuel, ademais, engade que sempre tivo moito respecto á autoridade. "Desde logo, nunca corrín diante da policía", aínda que si confesa algunha trasnada xuvenil.
O irmán maior sacou a praza antes, pero, en realidade, o pequeno vestiu antes o uniforme azul, pois durante os tres anos anteriores a aprobar, xa foi auxiliar na Policía Local de Poio que hoxe dirixe. A partir de aí, as súas traxectorias discorreron bastante en paralelo. Ambos sacaron a oposición en Pontevedra e coincidiron durante anos ata que José Manuel logrou a praza de sarxento xefe na Policía Local de Cambados, onde estivo catro anos e acumulou unha experiencia en xestión de persoal e equipos que está seguro que lle servirá de axuda nesta nova etapa. Lembra con agarimo que moitos dos axentes aos que dirixiu na vila do albariño "doce anos despois, séguenme chamando xefe".
Tamén a súa preparación foi en paralelo. Compatibilizando a familia e a profesión, especializáronse en Criminoloxía e seguiron unha formación continua. Ademais, tras aquela etapa de José Manuel en Cambados, regresou a Pontevedra e de 2008 a 2017 foron, de novo compañeiros e realizaron servizos xuntos.
Viviron a situación de ser compañeiros, de ter Antonio un cargo superior e de ser José Manuel os de máis galóns e "nunca houbo ningún conflito", neses servizos compartidos "traballamos como con outro compañeiro máis", aínda que José Manuel recoñece que no seu traballo sempre se poden xerar situacións de perigo nas que "coidas a todo o mundo e se o compañeiro é o teu irmán, máis".
"Se algo nos define a ambos é a capacidade de autocrítica, somos esixentes e asumimos o noso traballo co máximo compromiso, respecto e profesionalidade", explica Antonio. Ambos o demostraron cando coincidiron nun incidente protagonizado por un suicida que estivo durante horas empolicado a unha estada, ata que os bombeiros o rescataron. Durante todas esas horas de tensión, José Manuel estivo ao seu lado na estada e Antonio, na rúa. De todos os xeitos, o contexto profesional que máis marcou a ambos está máis relacionado con incendios nos que o pasaron mal e coa morte dun mozo arroiado na vía do tren na súa propia parroquia, Cerponzóns.
Ambos teñen, ademais, un gran respecto profesional polo seu irmán. Antonio admira do novo xefe de Pontevedra "a súa capacidade de traballo con xornadas interminables" mentres que José Manuel cre que a Policía Local de Poio "deu un envorco" nos tres últimos anos e, aínda que a aposta política do Concello polo servizo resultou clave, está seguro de que o seu irmán tamén "puido influír moito".
Ese respecto profesional móstrano tamén cara aos corpos policiais que dirixe o outro e ambos destacan que a relación é de "absoluta colaboración" e que a súa intención é que siga séndoo. Antonio sostén que para el "é un orgullo ter ao meu irmán alén da ponte da Barca" e que ambos asumen que "a seguridade das súas concellos depende dos seus equipos, de modo que "traballando de forma coordinada os nosos logros serán maiores".
Aínda que "no fondo ambos os concellos buscamos a seguridade e benestar dos nosos veciños", os restos de cada unha das policías e os seus xefes son diferentes.
Para Poio Antonio márcase, entre outros, "ampliar o persoal de axentes para asumir quenda de noite, formar aos menores en educación viaria para que sexan cidadáns responsables e loitar de forma constante para erradicar o problema de venda e consumo de drogas. Para Pontevedra, José Manuel, afrontar o actual conflito laboral do corpo, "conciliar, pacificar" e, a continuación "tentar que a Policía Local de Pontevedra estea onde ten que estar, como un referente autonómico".
Ningún pensara nunca que esta situación de ter xefatura ao mesmo tempo en policías veciñas puidese darse. "Nin sequera pensei nunca que con 47 anos fose xefe de Pontevedra", confesa José Manuel. "Evidentemente non podiamos imaxinarnos esta situación exacta", engade Antonio. Pero agora que se deu móstranse encantados. E iso a pesar de que a situación xa inspirou "algún chascarrillo".
A familia "está encantada de ternos preto" e os seus pais "moi orgullosos", aínda que Antonio chancea con que "nos van a prohibir falar de traballo nas reunións familiares" e José Antonio confesa que xa tiveron comida familiar tras o seu nomeamento e non se puideron escapar de bromas como a do seu cuñado que "di que xa non pode dicir de quen é cuñado". A broma máis habitual é "que se tomaremos café en metade da ponte da Barca". De momento, non será posible, pero esta semana si se deron a man (na súa versión de cóbado da 'nova normalidade' do coronavirus) no medio da ponte.
Relacionadas:
-
Última proba para sacar o carné de "bo pontevedrés"
Por Mónica Patxot & Oskar Viéitez |
-
Nomean a José Manuel Duarte como novo xefe da Policía Local de Pontevedra
Por Redacción |
-
Antonio Duarte, nova cara da Policía Local: "prestaremos atención preferente aos veciños e seguridade viaria"
Por Natalia Puga |