Solidariedade descompensada: os pacientes da área sanitaria recibiron 48 órganos en transplantes e só doaron 21
Por Natalia Puga & Mónica Patxot
Durante o ano 2016 aos pacientes da área sanitaria de Pontevedra e O Salnés fóronlles trasplantados un total de 48 órganos, pero dos hospitais desta mesma zona tan só saíron 21 órganos extraídos de cinco doantes distintos.
O responsable da Oficina de Coordinación de Transplantes (OCT) da área sanitaria, José Luis Martínez Melgar, facilitou este xoves as estatísticas da actividade do seu departamento, que teñen como particularidade que en Pontevedra e O Salnés faise extracción de órganos, pero non se realizan os transplantes, senón que os pacientes son trasplantados noutros hospitais. Ademais, Montecelo é un hospital de segundo nivel que non ten servizo de neurociruxía, precisamente a orixe da maior porcentaxe de órganos explantados, de modo que neste hospital hai menos pacientes potenciais doantes.
Nese período houbo na área sanitaria 11 pacientes por morte encefálica que eran doantes potenciais. Cinco convertéronse en doantes e seis quedaron en potenciais, dous deles por negativa da súa familia e catro por contraindicación médica por ter un tumor (2) ou por fracaso multiorgánico (2).
José Luis Martínez explicou que a negativa familiar é o principal problema co que se atopan os responsables do departamento, moitas veces porque era a vontade do paciente falecido, pero outras moitas por cuestións sociais e/ou relixiosas. Segundo o responsable do servizo, tamén se atoparon con algún caso de familias que foran receptoras dun órgano e logo negáronse á doazón.
Un só paciente que doa pode axudar a salvar moitas vidas e boa proba son as estatísticas do ano pasado. Deses 5 doantes reais da área sanitaria extraéronse 21 órganos diferentes e un tamén doou tecido óseo. En concreto, doáronse tres fígados, oito riles e dez córneas.
O responsable do servizo de transplantes ten acceso á cantidade de órganos recibidos por pacientes da área sanitaria noutras hospitais. En concreto, transplantáronse 23 riles, seis corazóns, catro pulmóns e 15 fígados a pacientes de Pontevedra e O Salnés.
En canto ao perfil do doante, máis da metade son persoas maiores de 65 anos. Tan só dous tiñan menos desa idade, un tiña entre 67 e 75 e os dous restantes, máis de 75. Esta característica de pacientes añosos motiva que haxa órganos que non sexan válidos. De feito, foron desestimados un corazón, dous pulmóns, dous fígados e dous riles por cuestións médicas como disfunción ventricular, isquemia, fígado graxo, alteración anatómica ou porque se lle realizou broncoaspiración masiva.
Unha análise comparativa dos datos nos últimos anos revela que durante 2016 realizáronse doazóns que seguen a media dos últimos anos. En 2012 produciuse un pico de 11 doantes multiorgánicos, pero en 2013 xa houbo tamén 5 e en 2014 e 2015 foran 7.
O doutor José Luis Martínez tamén deu a coñecer este xoves que están pendentes do ditame do comité de ética para que os hospitais pontevedreses realícense extraccións de doantes a corazón parado, unha práctica que xa se realiza en moitos hospitais españois que supón limitar o esforzo terapéutico de pacientes nunha situación irreversible para que poidan doar, sempre de acordo coa familia.