Carlos Regojo Solla
Aldea
Y pega la vuelta...
Hai tempo que non vexo a miña veciña Clara, unha muller activa e amábel cun eterno sorriso nos beizos, cuxa presenza pola miña contorna inmediata era cotián.
Ámbolos dous vivimos, case que porta con porta, nun vello barrio de casas daquelas de Franco, aínda en pé por mor dos arranxos custosos que lle imos facendo os propietarios en base ó servizo que aínda prestan, ás inspeccións ITE e o seu valor potencial. A estes arranxos privados hai que engadir un lavado de faciana, sen dúbida mellorable, que lle fixo o Concello haberá uns sete anos. Un barrio rebautizado coma Colonia, se acaso en homenaxe ás familias que ocupamos hai setenta anos o lugar en medio do monte, hoxe toda unha parte da cidade moderna que nos arrodea. Un grupo de vivendas anacrónico, coa chamada "Milla de Ouro" lambendo cobizosa o lugar, que seguen a dar servizo e acubillo a máis de un, entre os que, coma xa dixen, Sara e máis eu nos atopamos, coma se foramos habitantes dun recuncho que semella aquela aldea gala onde vivían Asterix, Obelix e, contando a miña mascota, tamén Ideafix.
Clara vive nun baixo e tende a roupa cuberta polo balcón do veciño de enriba. Cólgaa dun xeito forzado derriba dunha pequena escaleira de tres ou catro chanzos, ollando a parede onde ten a tendedeira, dando as costas ós que pasamos a súa beira cando andamos ás nosas cousas.
- Bos días, Clara - saúdo.
- Bos días, Carlos -resposta amagando, en mala postura, un pequeno, simbólico e cortés xiro da cabeza sen completar, sen que iso desmereza a sinceridade da resposta, e dicir , o desexo sincero de que o resto da xornada me vaia realmente ben.
Sempre anda da có para aló, a mercar súas cosas, acudindo a misa pola tardiña ou ben paseando a bo ritmo coma cando estaba en activo laboral. Faise notar e eu bótoa faltar.
A razón da súa ausencia é que, dende que pariu a becha o veleno que nos leva de cabeza a todos, miña veciña, que é a actividade mesma, ó inicio da desgraza da pandemia logo dunha tempada de confinamento, non puido máis e mudou á aldea onde ten unha casa con eira, aló por Almofrei, poñendo deste xeito terra por medio para evitar o afogamento, poder camiñar libre e non andar chea de medo nun sen vivir coa mascariña posta todo o día.
O caso é que isto, a decisión que tomou Clara de rachar a corda e mudar de casa, parece ser moi común, ou cando menos iso paréceme. A xente, (moita), volta ás terras que deixaron hai anos cando decidiron vir vivir a vila, nunha fatídica decisión persoal que en conxunto condenou ós pobos natais á ruína e abandono case que irreversíbel.
Un bo amigo, así como outra veciña decidíronse cadanseu pola reconstrución dunha casa, preto de Soutelo; unha amiga que coñezo de pasear as mascotas prepara unhas oposicións en Vilanova, aló por Carballedo; outra queda en Tenorio…, e en conversas variadas de xente parada nos semáforos, nos "checkpoint" de pago dos supermercados ou nas vellas e novas rúas peonís, asi coma nas mesas de calqueraa terraza de calquera cafetería (non esaxero, só observo) escoitas cantidade de xente falar deste tema que asemella ser " trending topic" de fugas.
- E fulaniño, que sabes del?
-Non sei, hai tempo que está na aldea.
-Na aldea?, pero, non vendía a propiedade?
- Agora, non. Vai reformar
Hai que seguir a cousa detidámente para ver si é que estamos nun proceso migratorio novo e no nos decatamos. Estudar si é algo serio, ou non. Móvese a xente, procedente do agro, ó revés de como fixo ate agora, recuperando os espazos naturais propios da subsistencia de onde partiron hai unha chea de tempo? E, o que parece ser máis importante, fóronse para quedar?
Nós na casa, xa levamos recibidos algún agasallo de familia e amigos. Xente establecida na aldea. Unhas pataquiñas novas, algunha cabaza, uns chícharos, uns pexeguiños pintados por dentro de cor vermella, algún ensaio novo de cogombro e de berenxena, algún tomatiño, pementiños tipo Padrón… ; pouca cousa, agasallos coma esmolas exquisitas dadas co corazón, produtos dunha terra necesitada de volver producir, sedenta de coidados; uns tesouriños con sabor e cheiros de horta que non veñen precisamente dos cultivos urbanos senón que son agasallos procedentes da aldea onde naturalmente alguén as plantou.
Agora, polo setembro, o mes fermoso e rebentón de luxuria agrícola e paisaxística, a aldea agosta fermosa. Os caducifolios mudan lixeiramente de cor, uns con máis intensidade que outros e xa caen as castañas, as noces, os figos...
A planta do millo torna marrón e nas mazurcas asoman medio tapados polas barbas os grans dourados que irán ó muíño coma fixeron sempre, porque xa me contarás se é lóxico plantar millo e non ter muíño, nin carro de bois, nin canastro, nin corte, nin augardenteiro…
Miras, e tamén adiviñas, todo isto facendo un pequeno percorrido por onde che pete, coma o que fixen eu indo de turné por Bora, Carballedo, Augasantas, Redondela... Comprobarás que hai sinais de vida, incluída o fume nas chemineas, coches aparcados, roupas ó clareo, nenas e nenos… Ó peor é que cadroume e non hai tal. ¡ que sei eu!
Hai que observar se pasada a colleita, aló polo mes de outubro (antes era en setembro) a xente segue na aldea a pasar o inverno tal como lle ocorre ás rulas, que antes migraban a terras máis quentes, pero hai tempo que decidiron quedar; ou como as cegoñas, que ó paso que imos calquera febreiro descubrímolas no campanario da igrexa da Peregrina ou no cumio da viga de formigón da Ponte dos Tirantes onde xa se ve algo parecido o inicio dun niño (coidadiño se conducides; parade e ollar con calma, porque é unha zona moi perigosa)
A min é que me dá xenreira non ter unha casa na aldea, e máis aínda, é que vánseme esfumando as posibilidades de facerme con calquer recuncho máis aló de Bora, que digo?, coma mínimo a partiren de Tenorio - xa que a "Milla de ouro" na capital case que chega a Mourente e seguro seguirá crecendo por acerto peonil e empeño do Concello -.
Porca xenreira, si señor. Iso é o que me pasa. Teño que recoñecelo, porque, ademais, se nota.