Marta Rodríguez Engroba
Traficar coa dor, un lucrativo negocio
O que vou relatar aconteceu en Lugo, a cidade na que vivo, pero, lamentablemente, é algo que podería ter sucedido en calquera outra parte. De feito, así é.
Non temos esa noxenta, e, por moi mal que soe o cualificativo, penso que é o adoitado, así, con todas as letras, n-o-x-e-n-t-a exclusiva, que amosa, con toda claridade, o indecente negocio que hai montado arredor da violencia de xénero.
Esta semana acudiu a nós unha muller máis solicitando a nosa axuda.
Foi o seu avogado, ao que coñecemos por ter colaborado conxuntamente nalgún caso, quen lle suxeriu que o fixera, xa que a vía nunha situación de gran vulnerabilidade e de perigo, e entendía que, precisaba, máis alá da asistencia legal, falar con alguén que fora quen de poñerse na súa pel, e tamén de acompañala nese longo e duro proceso que se lle ven enriba, que é tentar sair da situación de malos tratos que, xunto cos seus fillos, está a vivir.
Despois de moitas horas de conversa, nas que houbo, coma sempre adoita ocorrer, de case todo, desde bágoas, ata sensación de impotencia, pasando por xustificacións a barbarie do seu agresor, ata algunha risa cando albiscaba a esperanza do que podería atopar unha vez que percorra ese intrincado camiño que lle agarda, e xa un chisco máis relaxada, confesoume que estivera a piques de non seguir o consello do seu letrado e non chamarnos.
Cando lle preguntei a razón, contestoume que, ata que confirmou a nosa identidade, e máis concretamente a miña, xa que o avogado lle contou que eu tamén fun vítima de violencia machista, non se decidira a facelo, debido a que polos detalles que el lle dera pensou que se trataba doutra asociación pola que xa tivera a "fortuna" de pasar, e que, ainda hoxe, cando pensaba nela, lle daban arrepíos.
En canto mo contou, enseguida se me veu a mente un "chiringuito" que hai algo máis de dous anos, e nunhas datas moi oportunas, preto do 25N, xurdiu en Lugo, e, efectivamente, acertei.
Estaba, ou está, xa que ignoro se a súa actividade continúa, liderado por unha señora con aires de salvadora, que dicía ter sido maltratada pola súa ex parella (non vou cuestionar este punto porque o ignoro, e coa violencia de xénero non se xoga) e que chegara dun pais estranxeiro, que non vou concretar, xunto cos seus fillos, cunha man diante e a outra atrás.
Aos seus aires de líder, engadía un toque de mártir contando a súa lamentable situación, xa que dicía estar soa en Lugo, e mesmo non poder traballar por non ter quen coidara dos seus nenos na súa ausencia, extremo este que en Si, hai saída pronto descubrimos que era totalmente falso, e que non soamente non estaba soa, se non que, ademais de ter familia, estaba moi ben respaldada por alguien moi cercano a ela que se movía, e supoño que o seguirá facendo, como peixe na auga, en materia de subvencións, axudas e prebendas varias, e que sabía moi ben, ademais, con quen debía relacionarse para que non se lle escapara nin unha.
Pronto acapararon a atención de todo aquel que é alguén coas súas promesas dunha vida case idílica para as mulleres que acudían a elas, grazas en parte aos medios de comunicación, que se achegaban a elas como moscas a mel, recollendo as súas fazañas, e, sobre todo, as súas promesas.
Institucións, asociacións empresariais, autoridades.....sen molestarse en ningún momento en corroborar o que había detrás de tanto oropel, se é que había algo, se volcaron en axudalas e apoialas, sen decatarse de que o perfil de mulleres que se ían engadindo a "adalide" tiña unhas características e unhas similitudes moi definidas.
Entrevistas nos xornais, eventos para os que se lles cedían locais vetados para outros colectivos, ademais de toda clase de axudas, subvencións para as súas actividades, e, por suposto, o seu sitio en primeira fila para sair na foto con quen procedía nas datas relevantes, ou sexa, 25 de Novembro e 8 de Marzo, ían empoderando cada vez máis o que semellaba que soamente Si, hai saída tiña claro que era unha farsa.
Promesas de postos de traballo, de prestacións económicas, de papeis para aquelas que os precisaran, e algunhas denuncias un tanto sospeitosas, ademais de "terapias", e unhas mañas algo máis que cuestionables para conseguir "acólitas" foron, pouco a pouco, dando forma a un grupo, que, a medida que aumentaba, facía que tamén os beneficios da señora en cuestión e da súa "manager" medraran na mesma proporción.
Mesmo algunha usuaria de Si, hai saída decidiu, despois de ser "abducida" polas maravillas que se lles presentaban diante dos ollos, unirse a elas, porque, evidentemente, nos non prometemos milagres, nin quimeras.
Nós soamente prometemos o que podemos dar: Axuda, apoio, e, por riba de todo, sinceridade e honestidade.
A nosa preocupación ía en aumento de día en día, e non por unha malentendida "competencia",porque de todos é sabido que Si, hai saída non se lucra da dor, se non porque sabíamos que, lonxe de axudar a esas mulleres, nun alarde de prepotencia e de avaricia por non perder o que ían conseguindo, estaban a facerlles dano con uns "consellos" algo máis que temerarios, incitándoas a algo que nos nunca faríamos: eludir a lei.
Xusto o contrario do que nos temos máis que claro e do que sempre advertimos:Estamos para velar para que a lei se cumpla e protexa as vítimas, aos seus fillos, pero non somos unha alternativa a ela, nin un atallo para eludila. Eso nunca.
Por fortuna, se algo ten deixado claro a nosa traxectoria, e a seriedade co que traballamos, o que fixo que algún letrado, ou persoas vinculadas ao Xulgado nos advertiran nalgún momento que, en ocasións, se estaba a producir algún equívoco, e as confundían con nós, extremo que elas non aclaraban, polo que de inmediato nos apresuramos a facelo e a advertir a quen procedía.
Onte, esta muller a que aludo, confirmoume todo canto estou a contar, ademais dalgunha outra cousa, como, por exemplo, as presións as que eran sometidas cando, decatándose de que a presunta asociación de axuda a vítimas de violencia de xénero non era se non un negocio, e moi productivo ademais para a súa dirixente, manifestaban a súa intención de abandonala.
Tamén me relatou como ían de porta en porta tentando captar adeptas, xa que para optar a determinadas subvencións a condición indispensable era ter un número mínimo de socias.
Ningunha das integrantes tiñan voz nin voto.
Era a presidenta a que dictaba as normas, a que daba as ordes, e o resto bailaba ao seu son, en clara contraposición co que nos, como todo colectivo serio, facemos, que é decidir todo en común e por consenso, e participando todos de igual a igual, pero claro, nos non temos nada que agochar, nin nada que perder.
Non me vou a extender máis porque tería para horas e horas.
Foron moitas as barbaridades que esta muller me relatou, e que, lonxe de producirme satisfacción por aquelo de "eu xa o sabía", o que me provocou foi medo, inquietude,porque, por desgraza, este caso non é o único nin illado.
Son moitos os "garitos" coma este que, aproveitándose da dor, da situación de indefensión, de desprotección, de mulleres extremadamente vulnerables, se lucran e chegan a ser un suculento negocio para os indesexables que os promoven e os dirixen.
E o peor de todo e que, quen ten peso, institucións, autoridades, organismos, na procura dos seus propios beneficios, e aproveitándose da que saben é unha causa sensible, non dubidan en apoialos, sen ver, ou sen querer ver, o tremendo dano que están a facerlles as vítimas, ademais de contribuir a afianzar cada vez máis a violencia de xénero.
Nin siquera se toman a molestia de comprobar se no seu "elenco" hai profesionais formados, que poidan asesorar a estas mulleres como precisan, sen ter en conta que un consello mal dado, nun afán de prepotencia e de insensantez, rexido pola avaricia, pola máis letal das ambicións, pode implicar a súa sentenza de morte, e quen sabe se tamén a dos seus fillos.
Non cabe a menor dúbida, traficar coa dor é un negocio dos máis lucrativos, e son moitos e moitas as que o teñen moi claro e o utilizan sen pudor.
Que poida costar vidas, nin o pensan, nin, obviamente, lles importa.
Asociación Si, hai saída