Antón Roel Villanueva
A balada do río ao que lle roubaron a luz
Nos dourados días da infancia no tramo do río agora cuberto do Gafos, a luz das raiolas do sol reflectíanse nas augas, o ceo era rueiro de paso das andoriñas, onde os estorniños voaban ceibes debuxando efímeras obras de arte. Naquel río cativo no verán pouco máis ca un riachuelo mergullábamos as mans e tocabamos fondo. Era, para nós, o máis grande do mundo. desde a ponte da Tablada como nun ritual pendurabamos o Maio ao río despois do concurso como as cinzas dun ser querido.
Pronto vai facer cincuenta anos cando en plena ditadura un gobernante dos daquela que pensaban que os ríos e as rías eran da súa propiedade, se lle ocorreu facer un paseo por Campolongo, e como os ríos non protesta e non hai que expropiar e a opinión dos veciños non importa, taparon o Gafos e fixeron o paseo enriba del, condenando á escuridade e morte un río que levaba miles de anos pasando ceibe pola cidade. E aí segue, nunha cidade onde presumimos de ecoloxistas e de respectar a natureza, consentimos que unha herdanza que os nosos devanceiros conservaron durante moitos séculos ceibe, nós nun inttre estragámola. É máis doado consentir telo soterrado nun cadaleito de cemento sen luz nin vida esquecendo que estamos de paso e non temos ningún dereito de modificar nin alterar unha herdanza da natureza e privar a vindeiras xeneracións dun ben común. Lograron silenciar o marmurio do río pero non puideron borrar a memoria dos veciños e veciñas. Ter un río tapado é como ter encerrado un xilgaro nunha gaiola.
Ca chegada da primavera, o mundo enchíase de flores, ás beiras do río era un verxel co florecer de lirios, narcisos e todo tipo de flores ventureiras e no ar o recendo do loureiro menstrato e fiuncho, os paporrubios xílgaros e pardais copaban as ponlas das árbores cheas de niños e o cántico dos trinos era a banda sonora da infancia. Nosas nais nos primeiros días do sol de abril puñan a airear a roupa da invernia nos praderíos a carón do río cos campos cheos de mapoulas, margariñas e herba de namorar, e xunto aos remansos agochadas entre as lasas rebuían alevíns de troitas.
Agora coa chegada dos ventos cheos de promesas electorais que voltan como as andoriñas, vólvese falar de destapar o río, e nós que aínda conservamos no fardel da memoria os tempos dourados da luz da infancia, onde cada intre era unha aventura, cando no treito do río agora na sombra era posibel ollar avelaíñas, bolboretas, xoaniñas, donizelas, cabaliños do demos, escornabois e guiarnos pola luz dos vagalumes e escoitar o cuco. Aínda cremos posibel destapar o río que nós taparon vai facer cincuenta anos, e cada vez que imos polo paseo de Valle Inclán e notamos o latexar do noso río da infancia sentémonos culpables de non poder liberalo.
Noraboa polo Enil dos Gafos.