Escasos detalhes alterados ou semi-agochados do meu antigo hábitat, dificilmente mo recordan. Non se trata de cambios naturais que alteren a paisaxe ó servizo dos humanos habitantes. Tódolos cambios son froito dun crecemento especulativo dentro do rápido enriquecemento dunha secta invasora e os seus valedores. Vese de lonxe a depredación sen escrúpulos: a cíclica e devastadora colonización do recanto natural máis rico e fermoso do planeta. Foi (e é) unha operación mercantil a gran escala. Os demais, nos, as xentes, pouco importamos.
Por sorte apareceu el, percorrendo caminhos e carreiros, abancando regueiros, tripando montes…Daba a impresión de andar desnortado, de non ter moi claro onde se atopaba. Tomaba notas nunha libreta e fotografaba canto se lhe ponhía por diante achegádose de vagar, tanto que, a non tardar, batería comigo. E así foi e dixen "por sorte" porque agardaba ter con quen falar na língua que fose. Porque o nacho tínhame pinta de extranxeiro, que eu para iso tenho moito pesque. Sendo loiro, magro, espigado e torpón, só podía ser de inglés para o norte. Vendo aquel seu xeito medio trapalheiro, lembroume a un daqueles fotógrafos ingleses que vinhan retratar troles cada canto. Falara cun deles onda o bar La Terraza a pé da estrada, cas catro verbas inglesas que aprendera no instituto. Pola data, puidera tratarse de M.J. Russell ou o gran Alan Murray, aló por 1975. Botei a andar polo caminho real cara o centro do lugar e el veume detrás, a certa distancia, coma un cadelinho perdido. Deume alcance tras accedermos á estrada de Marín, entón miroume en fite e faloume…atención!…en perfecto galego!
-Hola; chámome Eirikou Jacobssen e son noregués, conhece vostede este lugar ?
Ben; tenho que reconhecer que o seu galego non era perfecto; case non pronunciaba os erres e tinha unha voz un pouco engolada en plan Cruiff, polo demais, era correctísimo. Que máis quixera tanto renegado que hai por aquí!
Andaría polos trinta e tantos e falaba cun sorriso sincero e un tanto panoco
-Pois si conhezo, como que me criei por aquí -contesteilhe- Eló que quería vostede ?
-Recolho datos, cantos máis melhor, destas paraxes…
-Si; xa ben o vin retratar o chalé que foi de Don Carlos Sobrino…eu conhecino, sabe ? Banhábase verán e inverno alí embaixo cando chegaba o mar ate aí, onde logo ergueron a merda da Biofóbica franquista. Don Carlos era o gran pintor de Pontevedra, hoxe case esquecido…viu vostede os mosaicos da Alameda ? non ? pois debería. Podía tirar unhas boas fotos…
-Non dubido que sería moi interesante, pero o que quero saber agora e onde se atopa o Monte do Signo…
-Do Sino (campá) e non do Signo (sinal). Víchelo no portal do chalé, non si?
-Si. Tenho unha foto, mire…
-Non, non miro. Xa sei -respondinlhe. Eses aparelhos dixitais permiten facer milheiros de fotos…o caralho é quen as mira…
-Existe realmente un Monte do Sino por aquí ? -preguntoume o danés sorprendido.
-Sempre existiu. A placa do chalé é incorrecta. Xa o finado de meu pai, que sabía moito galego, se percatara do erro -díxenlhe con fachenda.
-Estame a dicir que andamos preto do Monte da Campá ?!
-Estou mesmo.
O nórdico estaba visiblemente nervioso como se acabara de atopar un tesouro.
- E aínda existe a campá ? -preguntou con abraio.
-Home, non. Pero, se cadra, sei onde estaba.
-E pódeme indicar onde ?
-Podo e, de paso, fago un paseo que boa falta me fai.
Dito o cal, fomos un pouco pola estrada con dirección a Marín e, rebasando as últimas casas, viramos á esquerda e ascendemos a costa que leva á Escola de Enxenheiros Forestais. Rebasada esta, tomamos unha pista terrenha que nos levou ó ponto que nós chamamos O Mirador. Polo caminho funlhe falando ó mozo de como a toponimia contén moita información histórica. Axinha acadamos o tal mirador. É unha base circular de pedra onde Montero Ríos ergueu un imponhente mirador de forxa e cristal para dexergar cáseque toda a ría de Pontevedra grazas á seu privilexiado emprazamento. O meu acompanhante deu alguna volta polo basamento circular facendo fotos co celho enrugado.
-E a campá ? -preguntoume bruscamente, como decepcionado. Perdera aquel seu ton amable, como culpándome a min de algo…érache boa!…aínda por riba !
-Sendo eu rapaz, lembro haber aquí refugalhos de ferro e cristais moídos. Nada máis. Pero se este foi sempre chamado Monte do Sino é que tivo que haber, por forza, unha campá xusto neste lugar que é de onde se albisca boa parte da ría maila vila de Pontevedra a escasos tres quilómetros. Unha campá pendurada nunha Torre de Alarma de pedra (presentes en moitos puntos da xeografía galega) para avisar ás xentes do fondo da ría en caso de invasión pirata. Estou case seguro que a tal torre fai parte deste basamento que Montero ordeou facer. Aposto o pescozo que se excavamos esta plataforma atoparemos os silhares da famosa torre. Saiba vostede, senhor "escandonabo"que os topónimos din moito máis do que parece e se este monte se chamou do Sino a traveso dos séculos é porque aquí, xusto aquí, houbo unha campá de alarma, ténhao por seguro- de súpeto pasei a tutealo, non foi premeditado; saiume así- Ben; e agora vasme a contar ti por que caralho che interesa tanto todo isto…Eirikou ou caralho.
-Erik, melhor chámeme Erik
-Como ?…si, claro…
-Pois verá: despois de completar, dentro do posible a minha ábore xenealóxica e tras consultar poirentos arquivos, museos, libros e rexistros de todo tipo…(mormente en Oslo e Copenhague) cheguei á conclusión que o meu apelido Jacobsen provinha de Galiza e do Saint-Jacques, Sanct- Yago ou Santiago de Compostela. Jacobssen foi o apelido que o meu devanceiro Bjorn Olafsson adoptou tras da sua incursión pola antiga Gallaecia romana. As minhas investigacións ó longo de dezaseis anos leváronme a un pasado dinamarqués, a unha saga de…navegantes…
-De piratas vikingos, máis ben -díxenlhe con sorna. O seu abrancuxado rostro virou axinha colorado.
-Xa…pero eu non lhe tenho culpa…
-Pois claro que non rapaz. Érache boa! Segue contando.
-Cheguei á conclusión de que o tataravó do meu devanceiro Bjorn, patrón do drakar Njord (deus do mar, o vento e a pesca) puidera ser Gunnar Skallagrimsson "o Islandés" que a bordo do seu drakar de combate Polstjerne (estela Polar) ou Gulbranssen (lume divino) participara nas primeiras invasións normandas en Galiza causando terror por onde pasaba…(créame que o sinto, senhor…)
-Xa o sei, rapaz. Anda, segue co relato.
-Grazas á xenealoxía puiden concluir que todos estes homes foron devanceiros meus. Por sorte, estes datos históricos están ben cubertos por multitude de crónicas, diarios e algúns litogravados. Infinidade de debuxos e novas de combates e conquistas conserváronse primeiro nos clans e arestora nos museos. E o que non, nas nosas cabezas. Ende ben, o boca-a-boca sempre se cultivou entre o noso povo. Pode dicirse que os nórdicos temos moi boa memoria histórica, aínda que só sexa de nós para nós. Se nalgún intre do caminho eu cometese o máis pequeno erro, podería terme desviado enormemente do obxectivo, pero ese é un risco que cómpre correr. No intento atópase o mérito.
-Por que me conta a min todo iso ? A onde quere chegar ? -pregunteilhe eu sobrepasado por tanta leria.
-Tenha paciencia. Trato de esplicarlhe por que me atopo nesta súa terra, a razón que me trouxo ate aquí; o que vin procurar. Os meus ancestros, xa na primeira invasión chamaron a esta terra Jacobsland ou "terra de Santiago" pois xa estaba moi espalhada a lenda de Compostela. Lembre que Jacobssen foi o apelido que adoptou o meu antepasado Bjorn Olafsson. Contra a crenza de que os vikingos son só dinamarqueses, toda escandinavia era o seu feudo. Partindo dalí, arrasaron boa parte das costas atlánticas e mediterráneas. E grande parte do seu éxito débenlho as súas embarcacións, especialmente ó "Drakar", O termo Drakar provén de dragón e, a miúdo, o seu mascarón de proa é unha testa de dragón…
-Xa vin o que armaron en Catoira para o "Desembarco e Romaría vikinga".
-Si, xa tenho estado. Os restos das Torres do Oeste dan fe da Historia. O demais é puro folclorismo, pero está ben. Hai moitas celebracións con menos fundamento, agora; tamén lhe vou dicir: os vikingos non levaban cascos con cornos.
-Ai non ?
-Non; cornos so leva o celta do paquete de tabaco. Pero é un debuxo -concluiu. Ben, déixeme falarlhe dos barcos. O Drakar é unha nave lixeira e forte,de escaso calado que pode remontar ríos e atracar en calquera punto da costa. Desplázase a remo ou mediante unha vela cadra facilmente desmontable. Háinas de combate (Snekke) de uns 17 metros de eslora, 2’50 de manga e 0’5 m de calado; De carga (Knarr) para gando,tropas e excravos; uns poucos eran de prestixio (Langskip), eran os máis grandes e moi escasos.
Non levaban cuadernas, polo que eran lixeiros e os homes podían agochalos na ribeira. Os cascos eran trincados ou a tingladilho, o que permitía botalos enxoitos sen medo a vías de auga. Os guerreiros eran os propios remeiros, que se mantínhan en excelente forma física daí a súa extraordinaria combatividade e/ou crueldade. Pero vaiamos ca historia.
E chegaron as terceiras invasións vikingas a Galiza. No ano 968 a Normandía francesa ateigouse de nórdicos que axudaran ó segundo duque de Normandía a derrotar ó rei de Franza e o duque, cansado deles, animounos a marchar á conquista de Galiza "esa terra tan rica da que tanto falan os peregrinos"
- Xa os peregrinos comezaban a amolar.
- O caso foi que zarparon uns 200 barcos ó mando dun tal Gunderedo. Cen deles recalaron no Cantábrico e atacaron Bretonha e outras cen entraron na ría de Arousa, entre elas a Gulbranssen do meu devanceiro Olafur, Olafsson ou Jacobssen para dirixirse por terra a Santiago.
Botaron tres anos por aquí matando e saqueando pero, cando regresaban ós barcos con botín e prisioneiros, foron vencidos polo Conde Gonzalo Sancho alá por 970 matando a Gunderedo e queimando a maioría das súas naves. Na súa fuxida cara o sur, o meu devanceiro entrou na ría de Pontevedra para fuxir da queima e fondear un cofre ateigado de pezas de considerable valor, lastrado con pesadas cadeas de ferro e fondeado no lodo, preto das "Pedras Cordeiras" un con da enseada de Lourizán a xeito de referencia.
- Serán as "Pedras Carneiras"
- Probablemente, sabe vostede onde están ?
- Si; alí (sinalando) baixo o edificio de caldeiras da fábrica de celulosa.