Undiano Mallenco: "Me tomo un R. Madrid - At. Madrid igual que lo haría con un partido de primera regional"
Por Alejandro Espiño
"Intentaré hacerlo lo mejor posible". Foi a concisa resposta de Alberto Undiano Mallenco, o colexiado navarro que, en apenas dous días, arbitrará o derbi madrileño entre o Real Madrid e o Atlético de Madrid, ao ser preguntado polo partido. "Sabéis que no puedo comentar nada más", díxolle ao centenar de árbitros pontevedreses que se reuniron na delegación pontevedresa do Colexio de Árbitros para intercambiar experiencias con el.
Pero durante a charla, que se alargou por espazo dunha hora, foi un pouco máis aló. Undiano Mallenco, facendo un guiño local, afirmou que ese tipo de partidos "me los tomo igual que lo haría con un partido de primera regional". E recomendou aos seus compañeiros a que en choques de tanta tensión "hay que intentar aislarse, sobre todo de lo que ocurre fuera de los terrenos de juego".
Foi unha das impresións que compartiu cos árbitros pontevedreses. A eles explicoulles que empezou "jugando al fútbol, aunque no era muy bueno, lo reconozco". Deixou de xogar aos trece anos e pouco despois un amigo convenceuno para que probase coa arbitraxe. Foi hai 25 anos. "Recuerdo perfectamente el resultado, la tarjeta que saqué, a quien se la saqué, hasta lo que me pagaron. Fue con un billete de 500 pesetas. La sensación fue muy curiosa. Por primera vez en mi vida, mandaba, tenía cierto poder".
A partir de aí a súa carreira foi meteórica. Con 18 anos xa arbitraba en Terceira División, aos 21 xa estaba en Segunda B, en Segunda División con 23 e a Primeira División chegou con 26 anos. "Son ya trece años al máximo nivel, parece que fue ayer", afirma tras recordar o seu primeiro partido en Primeira, un Numancia-Oviedo. Desde entón, máis de 200 partidos. E internacional desde 2004, cun fito engadido, foi o único árbitro español no Mundial de Sudáfrica.
Todo iso lévalle a pensar que "no sé si es la decisión más importante en la vida, pero indudablemente te ayuda a formarte como persona". E iso que tamén hai aspectos negativos. "Conocí a mi hijo mayor a los doce días de nacer y al pequeño con dos. Llegué a casa y el niño estaba casi criado", afirmou entre risas. "Al ser árbitro internacional la vida familiar se resiente, es inevitable".
Tamén houbo tempo neste encontro para falar de cuestións máis técnicas como a incorporación dos xuíces de área ou a análise de vídeos para revisar xogadas. Aínda que para el, o máis importante nun árbitro é saber controlar un partido. "Hay que saber oler un partido. Hay veces que está tranquilo y te percatas que algo pasa. Tienes que saber cambiar el ritmo, pitar más faltas para enfriarlo o si está parado dar más rapidez. Es un talento innato".
"No podemos apagar el fuego con gasolina. Si el partido es tenso, no puedes dar gritos y broncas desde el primer minuto"
Undiano Mallenco sinala que a clave é manter a calma. "Hay partidos que son fáciles de dirigir, porque el jugador está muy metido en el partido, sabe que no puede cometer ningún fallo, ninguna expulsión estúpida pero cuando hay mucha tensión, tenemos que aportar serenidad, ser tranquilo en las formas. No se puede apagar el fuego con gasolina. Si el ambiente es tenso, no puedes dar gritos y broncas desde el primer minuto".
Pero sobre todo, asumir que se cometerán erros, non obsesionarse con iso e non sucumbir á presión. "¿Cuántos de vosotros habéis pitado un penalti y no os han protestado?", preguntou aos seus compañeiros pontevedreses. E, por suposto, aprender a convivir cos medios de comunicación e cos afeccionados. "El día después de un partido, bajas a comprar el pan y ya te dicen cosas. Hay que saber aislarse, sino el día a día es insoportable".